Thủ tướng Phạm Minh Chính: Đồng loạt triển khai giải phóng mặt bằng xây dựng đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chỉ đạo đồng loạt triển khai để hoàn thành giải phóng mặt bằng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam vào cuối năm 2026.
Kết luận Phiên họp thứ 3 Ban Chỉ đạo các công trình trọng điểm, dự án quan trọng quốc gia lĩnh vực đường sắt (Ban Chỉ đạo) trực tuyến với 19 địa phương có dự án đường sắt đi qua vào sáng 9/7, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Trưởng Ban Chỉ đạo đồng loạt triển khai để hoàn thành giải phóng mặt bằng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam vào cuối năm 2026.
Hiện cả nước đang triển khai các dự án trọng điểm, quan trọng quốc gia lĩnh vực đường sắt gồm: Dự án tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng; dự án tuyến đường sắt Hà Nội – Lạng Sơn và Hải phòng – Móng Cái; dự án đầu tư xây dựng đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam; các dự án đường sắt đô thị tại Thành phố Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh.
Tại phiên họp lần thứ 2 của Ban Chỉ đạo, Thủ tướng Chính phủ chỉ ra 3 nhiệm vụ trọng tâm và giao 48 nhiệm vụ cụ thể cho các Bộ, ngành, địa phương để tập trung thực hiện, đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án. Đến nay các cơ quan, địa phương đã hoàn thành 23 nhiệm vụ đáp ứng yêu cầu; 17 nhiệm vụ là công việc chỉ đạo, điều hành thường xuyên đang triển khai thực hiện; 7 nhiệm vụ chưa đáp ứng tiến độ; 1 nhiệm vụ chưa đến hạn.
Tại phiên họp, các bộ, ngành, địa phương báo cáo cụ thể tình hình triển khai dự án về: Công tác lập báo cáo nghiên cứu khả thi; lập thiết kế kỹ thuật; giải phóng mặt bằng; xây dựng tiêu chuẩn quốc gia về đường sắt tốc độ cao; phương án lựa chọn phương thức đầu tư… Nhìn chung, việc triển khai nhiệm vụ đang được triển khai tích cực, trong đó, chuẩn bị các điều kiện để khởi công dự án tuyến đường sắt khổ tiêu chuẩn Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng vào tháng 12/2025 như chỉ đạo của Thủ tướng.
Thủ tướng đánh giá cao sự vào cuộc tích cực của các thành viên Ban Chỉ đạo, các bộ, ngành, địa phương, nhất là Bộ Xây dựng trong việc triển khai nhiệm vụ, cơ bản đáp ứng yêu cầu nhưng cũng có một số nhiệm vụ chưa đáp ứng yêu cầu.
Thủ tướng nhắc nhở, Ban Chỉ đạo thực hiện chỉ đạo, đôn đốc, thống nhất chủ trương, các Bộ, ngành, địa phương căn cứ chức năng, nghiệp vụ, quyền hạn, ban hành văn bản cụ thể hóa quyết định theo luật pháp để thực hiện đảm bảo tiến độ, hiệu quả, sát tình hình; những vấn đề vượt thẩm quyền, báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét. Riêng Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh triển khai thực hiện các dự án theo Nghị quyết của Quốc hội về cơ chế đặc thù, đặc biệt dành cho 2 địa phương; nếu có vướng mắc vượt thẩm quyền thì báo cáo Chính phủ xem xét.
Thủ tướng nhấn mạnh, các công trình đường sắt góp phần tạo ra không gian phát triển mới; tạo thuận lợi cho vận chuyển hàng hóa, giảm chi phí đầu vào, giảm giá thành hàng hóa; góp phần hiện đại hóa đất tăng trưởng kinh tế, tạo công ăn việc làm, sinh kế cho người dân…
Do đó, các bên liên quan phải nỗ lực thực hiện, đảm bảo các mục tiêu đã đề ra, theo chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm là làm đến nơi đến chốn, làm việc nào ra việc nấy, làm việc nào dứt việc đó; tinh thần là vừa làm vừa điều chỉnh, mở rộng dần, không cầu toàn, không nóng vội, làm đâu chắc đó, làm đâu được đấy, vừa chạy vừa xếp hàng nhưng trên cơ sở khoa học, an toàn, hiệu quả, chống tiêu cực, lãng phí, tham nhũng, lợi ích nhóm; triển khai nhiều nhiệm vụ một lúc nhưng có thứ tự.
Trong đó, Thủ tướng chỉ rõ, việc trình các cấp có thẩm quyền ban hành tiêu chuẩn, điều kiện, quy trình phải hoàn thành thành trước ngày 20/7. Trên cơ sở đó, dưới sự chỉ đạo của Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà và Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc xét đề xuất các phương thức đầu tư theo quy định của Luật hiện hành.
Về công tác giải phóng mặt bằng, Thủ tướng chỉ rõ, đã tách khỏi dự án đầu tư và giao các tỉnh, thành phố. Do đó trên tinh thần chủ động, tích cực, hiệu quả các địa phương, nhất là người đứng đầu phải chủ động triển khai, chỉ đạo các xã, phường và huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc tổ chức thực hiện; sớm bàn giao hướng tuyến có tính đến sự phát triển để các đơn vị triển khai các bước tiếp theo.
Nhấn mạnh, phải chủ động khảo sát địa chất, xây dựng hướng tuyến, không chông chờ viện trợ, Thủ tướng chỉ đạo tổ chức ra quân đồng loạt triển khai giải phóng mặt bằng tuyến đường sắt tiêu chuẩn Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng và dự án đường sắt tốc độ cao trục Bắc – Nam vào dịp 19/8 để kết thúc vào cuối năm 2026.
Giao Bộ Khoa học - Công nghệ chủ trì, chủ động xây dựng, ban hành tiêu chuẩn, chuyển hoá xây dựng tiêu chuẩn trước ngày 10/8, dưới sự chỉ đạo của Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng, Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Ngoại giao thúc đẩy họp Ủy ban Liên Chính phủ Việt Nam- Trung Quốc về các dự án đường sắt kết nối.
Thủ tướng giao các bộ, ngành chủ động phương án, huy động nguồn lực tài chính cho các dự án; yêu cầu bộ, ngành, thành viên Ban Chỉ đạo rà soát, nếu còn khó khăn, vướng mắc về thể chế thì báo cáo trình cấp có thẩm quyền xem xét. Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn chỉ đạo tháo gỡ vướng mắc liên quan quy định vốn ODA, đảm bảo quy định phải thông thoáng, thực hiện hậu kiểm thay vì tiền kiểm như hiện nay.../.
