Theo tinh thần Nghị quyết 57-NQ/TW (khóa XIII), chính quyền mỗi địa phương xem chuyển đổi số trở thành “chìa khóa” trong việc kiến tạo diện mạo cho đô thị hiện đại, nông thôn văn minh.
Xây dựng chính quyền số là xu thế tất yếu, nền tảng quan trọng để có một hệ thống hành chính hiện đại, minh bạch và gần dân. Đặc biệt, khi cả nước đang đẩy nhanh việc thực hiện các nghị quyết, chỉ thị của Đảng về sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị. Theo tinh thần Nghị quyết 57-NQ/TW (khóa XIII), chính quyền mỗi địa phương xem chuyển đổi số trở thành “chìa khóa” trong việc kiến tạo diện mạo cho đô thị hiện đại, nông thôn văn minh. Những công việc, kết quả cụ thể hôm nay sẽ là nền móng vững chắc để tạo dựng mô hình chính quyền mới hoạt động hiệu quả hơn trong tương lai.
*Đô thị hiện đại, nông thôn thông minh
Chỉ cần vào app “TP Tuy Hòa trực tuyến” trên điện thoại, ông Nguyễn Văn Trí ở Phường 9 (thành phố Tuy Hòa) đã gửi được phản ánh về tình trạng mất mỹ quan đô thị tại khu dân cư của mình. Phản ánh được gửi vào buổi sáng, ngay buổi trưa, cơ quan chức năng đã xử lý xong việc này. Vì vậy, không chỉ ông Trí mà người dân xung quanh khu dân cư đều rất hài lòng.
App “TP Tuy Hòa trực tuyến” được kết nối với Trung tâm Điều hành đô thị thông minh (IOC), bắt đầu hoạt động từ năm 2022. Trung tâm IOC thành phố Tuy Hòa hằng ngày nhận được rất nhiều tin nhắn, ý kiến phản ánh của người dân về các lĩnh vực, giao thông, chiếu sáng, cây xanh, hạ tầng đô thị, trật tự an toàn xã hội… IOC hoạt động 24/24 giờ nên mọi ý kiến phản ánh của dân đều được giải quyết, xử lý nhanh chóng. Người dân có thể giám sát tiến độ giải quyết phản ánh của mình thông qua việc kiểm tra trên app điện thoại hoặc địa chỉ: https://tuyhoatructuyen.phuyen.gov.vn.
Ông Nguyễn Khoa Khang, Trưởng phòng Kinh tế, Hạ tầng và Đô thị thành phố Tuy Hòa (đơn vị quản lý và điều hành IOC) cho biết: Trung tâm này được xem là “bộ não” của đô thị thông minh. Dữ liệu thu thập được sẽ được tổng hợp, phân tích, hỗ trợ công tác chỉ đạo, quản lý, điều hành của lãnh đạo thành phố một cách nhanh chóng và hiệu quả. Mọi phản ánh của dân được IOC chuyển thẳng đến đơn vị, địa phương có trách nhiệm và xử lý ngay lập tức, bất kể thời điểm nào. IOC là giải pháp đột phá, tạo “cầu nối” và tương tác giữa chính quyền với người dân một cách rất hiệu quả.
Trước đây, để giải quyết các thủ tục hành chính, người dân xã Hòa Đồng (huyện Tây Hòa) phải trực tiếp đến trụ sở UBND xã. Giờ đây, nhờ hệ thống wifi miễn phí được phủ sóng rộng khắp, bất kỳ ai cũng có thể thực hiện thủ tục này ngay tại nhà. Nếu có khúc mắc hay chưa rõ về các quy trình thao tác, tổ công nghệ số cộng đồng tại các khu dân cư sẽ hỗ trợ ngay.
Chỉ cần đến nhà văn hóa thôn và được sự hướng dẫn của thành viên tổ công nghệ số cộng đồng, anh Lê Hồng Thái ở thôn Mỹ Thuận Trong, xã Hòa Đồng nhanh chóng hoàn tất thủ tục đăng ký giấy khai sinh cho con trên Cổng dịch vụ công trực tuyến. Anh chia sẻ, công nghệ số mang lại nhiều tiện ích và thuận lợi. Anh chỉ cần thao tác trực tiếp trên điện thoại có kết nối wifi. Người dân ở nông thôn, công việc mùa vụ rất nhiều nên có thể chủ động về mặt thời gian.
Từ một xã thuần nông với dân số hơn 14.350 người, Hòa Đồng đang hướng tới đạt chuẩn xã nông thôn mới thông minh vào năm 2025. Hòa Đồng xây dựng trang thông tin điện tử tại địa chỉ http://hoadong.tayhoa.phuyen.vn; thiết lập Zalo Official Account là tài khoản dành riêng cho UBND xã. Từ đây, tạo ra môi trường thuận lợi để UBND xã tương tác với người dân. Trên 90% công dân địa phương đã cài đặt và kích hoạt tài khoản định danh điện tử để thực hiện các dịch vụ công trực tuyến…
Theo ông Đinh Ngọc Sum, Chủ tịch UBND xã Hòa Đồng, địa phương là một trong 9 xã của cả nước được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường) phê duyệt chương trình chuyển đổi số trong xây dựng nông thôn mới, hướng tới nông thôn thông minh giai đoạn 2021-2025 (đợt 1). Thông qua các ứng dụng ZaloOA hay Trang thông tin điện tử, nhiều chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước được tuyên truyền, phổ biến kịp thời. Ngược lại, người dân cũng có thể kết nối, phản ánh tâm tư nguyện vọng với chính quyền địa phương một cách dễ dàng hơn…
*Người dân, doanh nghiệp hài lòng
Thực hiện Quyết định số 06/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022 - 2025, tầm nhìn đến năm 2030 (Đề án 06), tại tỉnh Phú Yên, tiện ích của ứng dụng VNeID đã tạo ra nhiều công cụ số. VNeID giúp người dân có thể sử dụng các giấy tờ cá nhân dạng điện tử thay bản giấy.
Bộ phận một cửa của UBND xã Hòa Đồng (huyện Tây Hòa), mỗi ngày tiếp nhận 12 hồ sơ thủ tục hành chính qua Cổng dịch vụ công trực tuyến. Các thủ tục này liên quan đến lĩnh vực như, công chứng, tư pháp - hộ tịch, địa chính - xây dựng, văn hóa xã hội... Hầu hết hồ sơ đều được xử lý và trả kết quả giải quyết trong 1 ngày, mang lại sự hài lòng và niềm tin cho người dân vào quá trình giải quyết thủ tục hành chính từ chính quyền địa phương.
Nhờ có dịch vụ công trực tuyến, ông Huỳnh Lật ở thôn Phú Diễn Trong, xã Hòa Đồng không phải mất công ra tỉnh Vĩnh Phúc để xác nhận tình trạng hôn nhân khi con gái làm thủ tục kết hôn. Toàn bộ thủ tục này, ông được công chức bộ phận một cửa hướng dẫn thực hiện ngay tại địa phương. Từ kinh nghiệm của bản thân và chịu khó tìm hiểu thêm về công nghệ, ông Lật giờ đây trở thành thành viên tích cực của tổ công nghệ số cộng đồng... “Tôi thấy dịch vụ công trực tuyến rất tiện lợi, tiết kiệm thời gian và chi phí. Mọi thứ được xử lý nhanh gọn, không phức tạp như mình từng nghĩ”, ông Huỳnh Lật vui vẻ nói.
Những tháng đầu năm 2025, nhiều tiêu chí về cung cấp dịch vụ công trực tuyến của Phú Yên duy trì ở mức cao hơn trung bình cả nước. Cụ thể: Tỷ lệ hồ sơ trực tuyến đạt 93,55% (trung bình cả nước là 57,58%); tỷ lệ khai thác, sử dụng lại thông tin, dữ liệu số hóa đạt 88,32% (trung bình của cả nước là 37,45%); tỷ lệ hồ sơ cấp kết quả điện tử đạt 99,25% (trung bình của cả nước là 73,30%)… Bộ chỉ số phục vụ người dân, doanh nghiệp trong thực hiện thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ công theo kết quả thống kê trên Cổng Dịch vụ công quốc gia của tỉnh Phú Yên đạt 84,12 điểm, xếp loại tốt và xếp vị thứ 4/63 tỉnh, thành phố.
Theo bà Đào Phạm Hoàng Quyên, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Phú Yên, trong lộ trình xây dựng chính quyền điện tử, tỉnh đưa vào vận hành nền tảng tích hợp và chia sẻ dữ liệu (LGSP Phú Yên), đóng vai trò như “trục xương sống” kết nối các hệ thống thông tin chuyên ngành. Bên cạnh đó, hạ tầng ứng dụng công nghệ thông tin phục vụ quản lý, kết nối và chia sẻ dữ liệu chuyên ngành tại địa phương (Cloud Phú Yên) được triển khai đồng bộ từ cấp tỉnh đến cấp xã. Nhiều dịch vụ công thiết yếu như, y tế, giáo dục, thủ tục hành chính… được duy trì ổn định, không để xảy ra gián đoạn.
Nhiệm vụ cần làm ngay của Phú Yên thời gian tới là quán triệt và triển khai thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; phát động phong trào “Bình dân học vụ số”. Sở Khoa học và Công nghệ đề xuất giải pháp thực hiện các nội dung liên quan đến chuyển đổi số khi sắp xếp đơn vị hành chính và thực hiện mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp…
Thực tiễn tại Phú Yên cho thấy, chuyển đổi số góp phần nâng cao hiệu quả quản lý, điều hành; tạo nền tảng vững chắc cho quá trình phát triển bền vững của tỉnh trong giai đoạn mới. Đây cũng là minh chứng rõ nét cho nỗ lực đưa chính quyền đến gần hơn với người dân, phục vụ nhân dân một cách nhanh chóng, minh bạch và hiệu quả hơn./.(Còn tiếp)
(Bài 3: Thu gọn bộ máy, mở rộng tương lai)
