Sau 80 năm, Đảng bộ, quân và dân thành phố viết tiếp trang sử hào hùng, rạng danh Thành phố Anh hùng.
Cùng với cả nước, Cách mạng tháng Tám năm 1945 tại Hải Phòng- Kiến An (nay là Hải Phòng) đã giành thắng lợi. Công nhân, nông dân Hải Phòng trở thành người dân của nước Việt Nam độc lập, bước vào kỷ nguyên độc lập, tự do và chủ nghĩa xã hội. Sau 80 năm, Đảng bộ, quân và dân thành phố viết tiếp trang sử hào hùng, rạng danh Thành phố Anh hùng.
Thành phố “đi trước, về sau”
Theo Lịch sử Đảng bộ thành phố Hải Phòng tập III, Nhà xuất bản Sự thật xuất bản năm 2021, trong vòng 10 ngày từ 15-25/8/1945, khởi nghĩa giành chính quyền tại Hải Phòng đã giành thắng lợi, đập tan bộ máy chính quyền tay sai các cấp của phát xít Nhật và thực dân Pháp, thành lập chính quyền cách mạng ở Hải Phòng- Kiến An. Đúng 10 giờ sáng 23/8/1945, cuộc mít tinh khổng lồ diễn ra ở mặt tiền Nhà hát thành phố. Lá cờ đỏ sao vàng cỡ lớn được kéo lên và bài hát Tiến quân ca vang lên hùng tráng cùng một loạt súng bắn chào của tự vệ thành phố. Đồng chí Vũ Quốc Uy thay mặt UBND cách mạng lâm thời thành phố trịnh trọng tuyên bố xóa bỏ chính quyền tay sai của phát xít Nhật, thành lập UBND cách mạng lâm thời Hải Phòng giữa tiếng hô vang dậy của nhân dân. Sau cuộc mít tinh, quần chúng cách mạng biểu tình, tuần hành qua các khu phố. Từ thời điểm này mọi công việc chính thức do chính quyền cách mạng thành phố điều hành, đánh dấu khởi nghĩa giành chính quyền ở thành phố Hải Phòng thắng lợi trọn vẹn.
Ngày 23/9/1945, thực dân Pháp quay lại xâm lược nước ta một lần nữa và Hải Phòng là thành phố “đi trước, về sau”.
Tại Lễ hội Hoa Phượng đỏ Hải Phòng ngày 13/5/2025, kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng Hải phòng (13/5/1955-13/5/2025) và đón nhận danh hiệu Thành phố Anh hùng, Bí thư thành ủy Hải Phòng Lê Tiến Châu nêu rõ, trong kháng chiến chống thực dân Pháp, Hải Phòng là địa phương “đi trước” ở miền Bắc khi nổ phát súng kháng chiến đầu tiên ngày 20/11/1946 và cũng là nơi “về sau” - tiễn những tên lính xâm lược cuối cùng rời khỏi miền Bắc, kết thúc 300 ngày đấu tranh thi hành Hiệp định Genève. Thắng lợi lịch sử ngày 13/5/1955 đã chấm dứt hoàn toàn ách thống trị của thực dân Pháp, đưa miền Bắc bước vào thời kỳ xây dựng chủ nghĩa xã hội, trở thành hậu phương lớn cho miền Nam ruột thịt.
Theo ông Lê Tiến Châu, ngay sau giải phóng, Đảng bộ, chính quyền, quân và nhân dân Hải Phòng khẩn trương khắc phục hậu quả chiến tranh, đi đầu trong xây dựng chủ nghĩa xã hội với nhiều phong trào thi đua, nổi bật như “Sóng Duyên Hải” trong công nghiệp, phong trào “Xây dựng tổ đội lao động xã hội chủ nghĩa” với lá cờ đầu là Tổ đá nhỏ ca A của Nhà máy Xi măng Hải Phòng.
Trong kháng chiến chống đế quốc Mỹ, quân và dân thành phố kiên cường phá bỏ thế phong tỏa, giữ vững cảng biển chiến lược, vừa chiến đấu vừa sản xuất, góp phần cùng cả nước làm nên Đại thắng Mùa Xuân 1975, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.
Sau ngày đất nước thống nhất, Hải Phòng tiên phong trong đổi mới khi khởi xướng cơ chế khoán sản phẩm trong nông nghiệp, thí điểm chủ trương đổi mới quản lý sản xuất công nghiệp, mở rộng giao lưu hợp tác quốc tế, thí điểm thực hiện cơ chế giá sát với giá thị trường, tổng kết thực hiện phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra”. Những bước đi táo bạo, sáng tạo đó đã góp phần quan trọng hình thành đường lối đổi mới toàn diện của Đảng ta.
Thành phố anh hùng trong sự nghiệp xây dựng xã hội chủ nghĩa
Ngày 28/4/2025, Chủ tịch nước Lương Cường đã ký quyết định số 766/QĐ- CTN phong tặng danh hiệu Thành phố Anh hùng cho Đảng bộ, chính quyền và nhân dân thành phố Hải Phòng vì thành tích đặc biệt xuất sắc và toàn diện, đóng góp to lớn vào sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc.
Tại Lễ hội Hoa phượng đỏ Hải Phòng và đón nhận danh hiệu ngày 13/5/2025, Chủ tịch nước Lương Cường phát biểu, trong lịch sử hàng ngàn năm dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam, Hải Phòng luôn giữ vị trí chiến lược trọng yếu, người dân Hải Phòng với tinh thần kiên cường, dũng cảm, mưu trí, sáng tạo đã có nhiều đóng góp quan trọng khẳng định nền độc lập dân tộc, chủ quyền lãnh thổ, văn minh Đại Việt và ghi dấu ấn sâu đậm trong những chiến công lừng lẫy của dân tộc Việt Nam.
Những yếu tố địa lý, hoàn cảnh lịch sử, văn hóa đã hun đúc nên những phẩm chất cao đẹp của người Hải Phòng: Trung dũng, quyết thắng; dám nghĩ, dám làm, thẳng thắn, trung thực; hào phóng, nhiệt thành. Chủ tịch nước Lương Cường đánh giá sau 70 năm Hải Phòng đã đạt được nhiều thành tựu đặc biệt quan trọng, không chỉ có ý nghĩa to lớn đối với sự phát triển của thành phố, mà còn khẳng định vai trò, vị trí và những đóng góp quan trọng cho sự phát triển của đất nước. Trên nền tảng những thành tựu quan trọng đã đạt được sau 70 năm giải phóng, Hải Phòng có cơ hội to lớn trở thành thành phố đi đầu cả nước trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, sánh vai với các thành phố tiêu biểu ở châu Á; góp phần cùng cả nước tự tin bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên phát triển giàu mạnh và thịnh vượng của dân tộc.
Tiếp nối dòng chảy lịch sử năng động, kiên cường, giai đoạn hiện nay, Hải Phòng là “ngọn hải đăng” trong giai đoạn phát triển, hội nhập. Hải Phòng cùng với Đà Nẵng được Tổng Bí thư Tô Lâm trao trọng trách xây dựng mô hình xã hội chủ nghĩa gắn với con người xã hội chủ nghĩa giai đoạn mới. Thành phố cảng là địa phương duy nhất của cả nước có tốc độ tăng trưởng đạt trên 10% trong một thập kỷ qua và là điểm đến hấp dẫn của các nhà đầu tư hàng đầu trong nước và quốc tế.
Theo Ban quản lý Khu kinh tế Hải Phòng, đến tháng 8/2025, Hải Phòng là một trong những địa phương dẫn đầu cả nước về số lượng và quy mô khu công nghiệp, khu kinh tế. Thành phố hiện có 2 khu kinh tế và 43 khu công nghiệp tập trung vào các ngành công nghiệp công nghệ cao, logistics gắn với cảng biển, công nghiệp hỗ trợ và chế biến. Đến hết tháng 8/2025, các khu công nghiệp, khu kinh tế thành phố thu hút 1.353 dự án với tổng vốn đầu tư ước đạt 63,3 tỷ USD, trong đó có 997 dự án FDI (dự án có vốn đầu tư nước ngoài) với tổng vốn đầu tư gần 42,2 tỷ USD; 356 dự án DDI (dự án có vốn đầu tư trong nước) với tổng vốn đầu tư 21,1 tỷ USD. Nguồn vốn FDI đã chuyển từ chiều rộng sang chiều sâu, thu hút được nhiều dự án quy mô lớn, công nghệ cao từ các tập đoàn hàng đầu thế giới như LG (10,59 tỷ USD), Bridgestone (1,22 tỷ USD), Regina Miracle (1 tỷ USD), Pegatron (900 triệu USD)...
Tập đoàn LG (Hàn Quốc) hiện là nhà đầu tư nước ngoài có tổng vốn đầu tư lớn nhất tại Hải Phòng. Trong hội nghị ABAC III tổ chức vào trung tuần tháng 7/2025, ông Choi In Kwan, Tổng Giám đốc LG Display Việt Nam Hải Phòng (LG Display) cho biết, LG Display luôn nhận được sự hỗ trợ tối đa từ lãnh đạo thành phố Hải Phòng, nhất là trong giai đoạn khó khăn như ảnh hưởng của dịch COVID-19, ảnh hưởng của bão số 3 năm 2024. Sự hỗ trợ kịp thời đó mang đến sự cảm kích rất lớn đối với lãnh đạo doanh nghiệp. Tập đoàn LG đầu tư tại Hải Phòng do nhiều yếu tố, trong đó có ưu điểm về hệ tầng giao thông chiến lược, nguồn lao động chất lượng cao hơn so với các địa phương khác. Hải Phòng là điểm đến tin cậy, ổn định, người Hải Phòng năng động- đây là yếu tố quan trọng khẳng định thành phố cảng tiếp tục là điểm đến thành công.
Cùng với phát triển về kinh tế, Hải Phòng dành nguồn lực ưu tiên vượt trội cho phát triển văn hóa, giáo dục. Đây là địa phương duy nhất triển khai “Đề án Sân khấu truyền hình”. Đề án này làm sáng bừng ánh đèn sân khấu. Người dân thành phố được thưởng thức các tác phẩm nghệ thuật tinh hoa trong nước, thế giới, trong đó có các vở nhạc kịch lừng danh thế giới như “Những người khốn khổ”, “Romeo và Juliet”...Từ năm học 2020-2021, tất cả học sinh từ mầm non đến trung học phổ thông đều được miễn học phí. Đây là “cánh cửa” để tất cả học sinh tiếp cận giáo dục công bằng.
Tại một chương trình liên hoan nghệ thuật dành cho thiếu nhi của Hải Phòng, Nghệ sĩ Nhân dân Trịnh Thúy Mùi, Chủ tịch Hội nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam chia sẻ, sự phát triển của Hải Phòng thể hiện trong chính những ánh mắt trong sáng, tự tin của trẻ thơ.
Em Nguyễn Lê Phương Thảo, học sinh lớp 5, Trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi, đặc khu Cát Hải là học sinh giành giải Nhất cuộc thi TOEFL PRIMARY CHALLENGE tại thành phố Hải Phòng năm học 2024-2025. Thảo chia sẻ, cô giáo Tiếng Anh luôn tổ chức các buổi học rất vui nhộn, phần lớn thông qua các trò chơi. Tất cả học sinh đều thích thú. Thảo còn thường xuyên được mẹ hướng dẫn trò chuyện với du khách nước ngoài. Những nuôi dưỡng thầm lặng này đã vun bồi cho cô bé sự nỗ lực, niềm mơ ước tiếp tục học giỏi để giới thiệu về đảo Cát Bà xinh đẹp đến với bạn bè, du khách quốc tế. Nguyễn Lê Phương Thảo chính là những "mầm xanh" khi Hải Phòng xây dựng trường học xã hội chủ nghĩa- thành tố quan trọng của Thành phố Anh hùng./.
