Từ khi có điện, mọi thứ đã thay đổi. Những ngôi nhà ở Tồng Sớ sáng rực lên nhờ ánh điện, người dân đã có thể mua sắm các thiết bị điện như tivi, nồi cơm điện, tủ lạnh.
Điện Biên, một tỉnh miền núi của Tây Bắc với phần lớn huyện lỵ là huyện nghèo. Địa phương này luôn phải đối mặt với nhiều thách thức, đặc biệt là vấn đề cơ sở hạ tầng, trong đó có hệ thống điện năng. Trước tình hình đó, chính quyền tỉnh Điện Biên cùng với ngành điện đã triển khai nhiều dự án đưa điện lưới quốc gia đến các vùng sâu, vùng xa, biên giới. Các dự án điện nông thôn không chỉ giúp cải thiện chất lượng cuộc sống của người dân mà còn thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương và góp phần giảm nghèo.
Trước năm 2020, huyện Điện Biên Đông là địa phương có tỷ lệ hộ dân sử dụng điện lưới quốc gia thấp nhất tỉnh khi có tới 39 bản, hơn 2.600 hộ dân chưa được sử dụng điện. Trước thực trạng đó, trong Nghị quyết của Đảng bộ huyện giai đoạn 2020 – 2025, địa phương này đã xác định phát triển hệ thống lưới điện là động lực quan trọng “đi trước mở đường” thúc đẩy kinh tế - xã hội và xây dựng nông thôn mới. Đến nay, sau gần 4 năm huy động các nguồn lực để triển khai thực hiện, đến hết tháng 9 năm 2024, toàn huyện có 14/14 xã, thị trấn có điện lưới quốc gia, đạt 100%; có 189/198 bản có điện lưới quốc gia, đạt tỷ lệ 95,4% tổng số bản; số hộ được sử dụng điện lưới quốc gia là 13.838/14.543 hộ đạt tỷ lệ 95,1% tổng số hộ của huyện.
Vào cuối năm 2023, người dân bản Tồng Sớ, xã Pú Hồng (huyện Điện Biên Đông) đã đón nhận niềm vui lớn khi lưới điện quốc gia chính thức có mặt tại địa phương sau một thời gian dài chờ đợi. Tồng Sớ, một bản nhỏ với 36 hộ dân đều là người dân tộc Mông, chỉ cách trung tâm xã chưa đầy 3 km nhưng do địa hình hiểm trở, đường đi chủ yếu là đèo dốc nên việc di chuyển rất khó khăn. Trước đây, cuộc sống của người dân ở đây vô cùng thiếu thốn, từ việc học hành của trẻ em đến sản xuất nông nghiệp đều gặp nhiều hạn chế.
Từ khi có điện, mọi thứ đã thay đổi. Những ngôi nhà ở Tồng Sớ sáng rực lên nhờ ánh điện, người dân đã có thể mua sắm các thiết bị điện như tivi, nồi cơm điện, tủ lạnh. Một số gia đình còn đầu tư vào máy xay xát, phục vụ cho sản xuất nông nghiệp. Anh Thào A Pó, một người dân trong bản, chia sẻ: “Trước kia, không có điện, chúng tôi không thể làm được gì nhiều, từ việc học hành của con cái đến sản xuất nông nghiệp đều rất khó khăn. Giờ có điện, tôi đã dám đầu tư máy xay xát phục vụ cả bản và các bản lân cận”.
Những giáo viên vùng cao cũng cảm nhận rõ sự thay đổi. Chị Vàng Thị Chía, giáo viên tại điểm trường Tồng Sớ, kể lại: “Trước khi có điện, mỗi tối sau khi dạy xong, tôi phải chạy về trường trung tâm để có điện soạn giáo án. Vào mùa hè, các em học sinh phải ngủ trưa trong cái nóng oi bức vì không có điện. Giờ đây, có điện, việc dạy và học trở nên thuận tiện hơn rất nhiều, cả giáo viên và học sinh đều thoải mái hơn trong sinh hoạt.”
Theo ông Lê Văn Tùng, Giám đốc Điện lực Điện Biên Đông, hệ thống điện sinh hoạt cho hai Trạm biến áp Tồng Sớ và Ao Cá, xã Pú Hồng có tổng mức đầu tư 5,2 tỷ đồng, đã cấp điện cho 36 hộ dân tại bản Tồng Sớ và 45 hộ dân bản Ao Cá. Công trình này, khởi công vào đầu tháng 4/2023 và hoàn thành vào cuối năm 2023, đã đáp ứng mong ước bấy lâu của người dân, giúp thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội ở
Năm 2024, nhân kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ, Thành phố Hồ Chí Minh đã hỗ trợ 50 tỷ đồng để xây dựng các công trình cấp điện cho 654 hộ dân ở các xã thuộc huyện Điện Biên Đông, như: Xa Dung, Pu Nhi, Chiềng Sơ, Tìa Dình, Keo Lôm, Phì Nhừ, Mường Luân và Na Son. Dự án này bao gồm 16,5 km đường dây trung áp (35kV), 25,7 km đường dây hạ áp (0,4kV), 12 trạm biến áp và 654 công tơ, với mục tiêu cấp điện cho các hộ dân chưa có điện.
Quyền Bí thư Huyện ủy Điện Biên Đông Bùi Ngọc La cho biết, với sự hỗ trợ của Thành phố Hồ Chí Minh, đến cuối năm 2024, toàn huyện sẽ có 198/198 bản có điện, đạt 100%. Dự kiến, số hộ sử dụng điện sẽ tăng thêm khoảng 1.280 hộ, nâng tổng số hộ được sử dụng điện lên 14.433/14.543 hộ, đạt 99,2%. Việc đưa điện về các bản đã giúp thay đổi diện mạo địa phương, thúc đẩy kinh tế - xã hội, đặc biệt là việc áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất và thông tin tuyên truyền.
Ông Bùi Ngọc La, Quyền Bí thư Huyện ủy Điện Biên Đông cho biết, với nguồn vốn hỗ trợ của Thành phố Hồ Chí Minh, dự kiến đến hết năm 2024, số bản có điện trên địa bàn huyện là 198/198 bản, đạt 100%. Số hộ sử dụng điện tăng thêm so với năm 2023 khoảng 1.280 hộ, đưa tổng số hộ được sử dụng điện trên địa bàn lên 14.433/14.543 hộ và đạt 99,2%. Việc đưa điện lưới quốc gia về các xã, bản đã giải quyết được các vấn đề về phát triển kinh tế xã hội của địa phương, thay đổi toàn diện về bộ mặt địa phương, đặc biệt là việc áp dụng khoa học kỹ thuật trong lao động sản xuất cũng như thông tin tuyên truyền.
Ông Đỗ Thanh Tuấn, Phó Giám đốc Công ty Điện lực Điện Biên cho biết, tính đến hết tháng 9/2024, toàn tỉnh Điện Biên có 129/129 xã phường, thị trấn được cấp điện lưới quốc gia, đạt tỷ lệ 100%. Số hộ dân toàn tỉnh được dùng điện lưới quốc gia là 132.862/141.469, đạt tỷ lệ 93,9%, trong đó số hộ nông thôn có điện đạt 106.627/115.142 đạt 92,6%. Công ty Điện lực Điện Biên đang nỗ lực cùng với chính quyền địa phương và các ban, ngành, tổ chức xã hội trong việc đưa điện đến các điểm bản vùng sâu, vùng xa để phục vụ nhân dân, giúp bà con nâng cao đời sống tinh thần và phát triển kinh tế của địa phương.
Năm 2024, tỉnh Điện Biên đã phê duyệt chủ trương đầu tư Dự án cấp điện nông thôn từ lưới điện quốc gia thuộc Chương trình “Bừng sáng Điện Biên” với mục tiêu xây dựng hệ thống điện nông thôn cấp điện sinh hoạt và sản xuất cho 5.093 hộ dân của 110 thôn, bản thuộc 47 xã trên địa bàn các huyện trong tỉnh. Đây là các thôn, bản vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số có điều kiện kinh tế đặc biệt khó khăn của tỉnh Điện Biên.
Quy mô Dự án đầu tư xây dựng, lắp đặt mới 365km đường dây trung áp 35kV; 105 trạm biến áp với tổng công suất 5.550KVA; 159km đường dây hạ áp 0,4kV và 5.093 công tơ. Tổng mức đầu tư dự án 1.260 tỷ đồng được thực hiện từ năm 2024 đến năm 2026. Mục tiêu của dự án nhằm đảm bảo người dân ở các bản vùng sâu, vùng xa có thể sử dụng điện sinh hoạt và phục vụ cho các hoạt động sản xuất, kinh doanh, nâng cao chất lượng cuộc sống và góp phần phát triển kinh tế xã hội bền vững.
“Bừng sáng Điện Biên” là Dự án cấp điện nông thôn từ lưới điện quốc gia với quy mô cấp điện cho 10.400 hộ dân, trong đó có 118 bản trắng chưa có điện với tổng nguồn vốn hơn 2.000 tỷ đồng. Đây là chương trình theo mục tiêu của Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Điện Biên lần thứ XIV với chỉ tiêu số hộ được sử dụng điện đến hết năm 2025 đạt 98%.
Chương trình “Bừng sáng Điện Biên” là một trong những dự án quan trọng nhằm góp phần mang lại ánh sáng và hy vọng cho các bản làng nơi vùng sâu, vùng xa. Những nỗ lực của chính quyền địa phương và ngành điện không chỉ giúp cải thiện điều kiện sống cho người dân mà còn thúc đẩy nền kinh tế, giáo dục và y tế ở địa phương. Mạng lưới điện quốc gia tiếp tục được mở rộng, mang đến những cơ hội phát triển bền vững cho đồng bào dân tộc thiểu số của tỉnh Điện Biên.
