Mới đây Bộ Giáo dục và đào tạo đã công bố đề minh họa cho cấu trúc định dạng đề thi tốt nghiệp Trung học Phổ thông từ năm 2025.
TTXVN - Năm 2025 là năm đầu tiên Kỳ thi tốt nghiệp Trung học Phổ thông được tổ chức theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018 với 4 môn thi, trong đó có hai môn bắt buộc là Toán, Ngữ văn và hai môn tự chọn sẽ được lựa chọn trong 9 môn gồm Ngoại ngữ, Lịch sử, Địa lý, Vật lý, Hóa học, Sinh học, Giáo dục kinh tế và pháp luật, Tin học, Công nghệ.
Trong các môn thi này, môn Ngữ văn sẽ được tổ chức thi theo hình thức tự luận trên giấy. Các môn học khác được thi theo hình thức trắc nghiệm khách quan trên giấy.
Từ đầu năm học, Trường Trung học Phổ thông Kim Liên, huyện Nam Đàn đã xây dựng kế hoạch ôn tập, chuẩn bị cho Kỳ thi tốt nghiệp Trung học Phổ thông. Ngay sau khi Bộ Giáo dục và Đào tạo công bố đề minh họa, nhà trường chuyển đến các tổ, nhóm chuyên môn và học sinh để tham khảo.
Lãnh đạo nhà trường tổ chức họp tổ, nhóm trưởng các môn thi tốt nghiệp, chỉ đạo các tổ nhóm chuyên môn họp phân tích dạng đề, mức độ, nội dung trong đề thi, từ đó điều chỉnh kế hoạch phù hợp với năng lực học sinh của trường. Giáo viên định hướng, hướng dẫn học sinh làm quen với nhiều dạng đề khác nhau với nội dung có liên quan đến đơn vị kiến thức từ đề minh họa, chuẩn bị bộ đề thi thử để học sinh ôn tập và làm thử.
Thầy giáo Dương Văn Sơn, Hiệu trưởng Trường Trung học Phổ thông Kim Liên cho biết: “Ban Giám hiệu đã lưu ý giáo viên không nên dựa trên nội dung từng câu của đề minh họa để ôn tập. Thực tế, đề minh họa giúp thầy cô và học sinh định hướng cơ bản trong xây dựng nội dung ôn tập, mức độ đề minh họa có thể nhẹ nhàng hoặc khó hơn đề thi chính thức. Do đó, học sinh vẫn cần ôn tập thật tốt, chuẩn bị kiến thức vững vàng, không nên học tủ theo đề minh họa”.
So với đề thi tốt nghiệp Trung học Phổ thông môn Địa lý hiện nay, đề minh họa thi tốt nghiệp Trung học Phổ thông từ 2025 có một số điểm mới. Cụ thể là số lượng câu hỏi gồm 28 câu hỏi với 40 lệnh hỏi, thời gian làm bài vẫn 50 phút. Dạng thức câu hỏi và cách tính điểm có nhiều thay đổi. Các dạng thức đòi hỏi thí sinh phải có năng lực, kiến thức, kỹ năng chắc chắn, hạn chế được việc dùng “mẹo mực” chọn đáp án từ các phương án nhiễu như của dạng trắc nghiệm nhiều lựa chọn.
Về cấp độ tư duy, cấu trúc định dạng đề thi theo định hướng đánh giá năng lực, phù hợp với Chương trình Giáo dục Phổ thông 2018 và được thể hiện năng lực - cấp độ tư duy. Một số câu hỏi trong đề minh họa môn Địa lí đã gắn liền với đời sống sản xuất, thực tiễn của tự nhiên; tập trung vào phân hóa đánh giá, phân loại năng lực thí sinh.
Điểm mới và lạ trong đề thi là không có câu hỏi kỹ năng Atlat Địa lý và kỹ năng biểu đồ của thí sinh. Đây là những kỹ năng rất cần thiết của môn Địa lý.
Thầy Nguyễn Minh Chiến, giáo viên Địa lý, Trường Trung học Phổ thông Kim Liên phân tích: Qua thực tế dạy học Chương trình Giáo dục phổ thông mới thầy thấy phù hợp và đồng tình với việc thiết kế đề thi môn Địa lý theo định hướng đánh giá năng lực, đồng thời nâng cao khả năng phân loại thí sinh. Thời gian tới, các bộ môn cần tập huấn cách ra đề, tạo ngân hàng đề phong phú để giáo viên tham khảo hoặc sử dụng. Các trường Trung học Phổ thông cần khẩn trương áp dụng dạng đề minh họa của Bộ Giáo dục và Đào tạo vào kiểm tra định kỳ, khảo sát chất lượng để học sinh làm quen với cấu trúc đề, dạng câu hỏi mới này. Đổi mới phương pháp dạy học phải đi trước đổi mới kiểm tra, đánh giá sẻ mang lại chất lượng và kết quả cao.
Theo nhận định của nhiều giáo viên, đề thi minh họa tốt nghiệp Trung học Phổ thông năm 2025 đã tiếp cận được với xu hướng chung của đề thi các nước tiên tiến trên thế giới, phản ánh đúng tinh thần, mục tiêu của chương trình Giáo dục phổ thông 2018 của Bộ. Với riêng môn Vật lý, đề thi có 3 phần, được thiết kế theo hướng phát triển năng lực, tư duy, chủ yếu tập trung vào kiểm tra khả năng vận dụng vào thực tiễn của học sinh.
Thầy Nguyễn Văn Tiến, giáo viên Vật lý, Trường Trung học Phổ thông Đô Lương 1, huyện Đô Lương cho biết: Sau khi có đề thi minh họa, ở Trường Trung học Phổ thông Đô Lương 1, việc tiếp cận đã bước đầu được thực hiện ở đề thi chọn học sinh giỏi cấp trường khối 11 đối với môn Vật Lý, để làm được đề thi tốt nghiệp theo chương trình mới, học sinh cần học thực chất hơn, bám sát vào chương trình giáo dục của Bộ và sự chỉ dẫn của giáo viên để hoàn thành tốt bài thi của mình.
Theo nhận định của nhiều giáo viên, nhìn tổng quát đề thi minh họa của Kỳ thi tốt nghiệp Trung học Phổ thông 2025 có tính phân loại, đánh giá được năng lực, mức độ tư duy của từng học sinh. Với đề thi này, điểm thi tốt nghiệp có thể dùng để các trường làm đại học làm cơ sở nhận xét, đánh giá tuyển sinh cho các học sinh vào các trường đại học. Hiện nay, tại các trường, các tổ chuyên môn đã tiến hành họp bàn, phân tích, đánh giá và phân công cho các thầy cô trong tổ tiếp cận và ra đề. Dự kiến, nhiều trường học sẽ áp dụng trong định hướng kỳ thi đánh giá giữa kỳ và cuối học kỳ II sắp tới. Bên cạnh đó, trong các giờ học, giáo viên cũng đan xen câu hỏi để tiếp cận theo hướng ra mới của đề.
Đánh giá tầm quan trọng của đề minh họa giúp thầy, trò hình dung mức độ và phạm vi kiến thức, từ đó điều chỉnh việc dạy học, ôn tập, kiểm tra phù hợp, hiện các giáo viên nghiên cứu lập kế hoạch dạy học theo giai đoạn. Đầu tiên, các giáo viên dạy học kiến thức nền; sau đó, dạy học, ôn tập theo chuyên đề nhằm nâng cao kiến thức cơ bản, khai thác sâu các đơn vị bài học trọng tâm; tiến hành kiểm tra, đánh giá để cải tiến phương pháp, cách thức dạy học trong các giai đoạn tiếp theo.
Thầy giáo Phan Trọng Đông, Hiệu trưởng Trường Trung học Phổ thông Diễn Châu 3, huyện Diễn Châu nhấn mạnh: Thầy cô cũng cần chủ động xây dựng kế hoạch, có phương pháp, cách thức tổ chức dạy học phù hợp từng đối tượng, nhóm đối tượng học sinh. Quá trình dạy học, tổ chức ôn tập nên đưa vào bài giảng nhiều đoạn tư liệu, hướng dẫn học sinh nhận xét, phân tích được các tư liệu đó. Với học sinh, nếu muốn vào được các trường đại học tốp trên, ngoài nắm chắc kiến thức cơ bản, cần tự học thêm các nội dung ngoài sách giáo khoa, chủ yếu liên quan tới kỹ năng giải thích thực tế./.
