Việc xây dựng hệ thống liên kết dữ liệu giữa các cơ quan như y tế, giáo dục, tư pháp và hộ tịch sẽ giúp giảm thiểu sai sót, đảm bảo tính liên tục trong thông tin của trẻ em.
Việc thiếu giấy tờ pháp lý, giấy tờ tùy thân cản trở trẻ em trong học tập, tiếp cận y tế và ảnh hưởng lớn đến tương lai. Do đó, cần thiết phải có giải pháp tháo gỡ để đảm bảo quyền lợi pháp lý, giúp các em tiếp cận dịch vụ y tế, giáo dục, an sinh xã hội.
Đây là vấn đề được các đại biểu trao đổi, thảo luận tại Tọa đàm “Thực trạng và giải pháp công tác cấp giấy khai sinh, mã số định danh, đăng ký cư trú và Thẻ căn cước cho trẻ em, thanh, thiếu niên có hoàn cảnh đặc biệt” do Ban Văn hóa - Xã hội HĐND Thành phố Hồ Chí Minh phối hợp với Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, Sở Tư pháp, Công an, Hội Bảo vệ quyền trẻ em và Công Đoàn viên chức Thành phố tổ chức ngày 21/11.
Trưởng Ban Văn hóa - Xã hội HĐND Thành phố Hồ Chí Minh Cao Thanh Bình phân tích thực trạng và khó khăn cụ thể trong việc cấp giấy tờ cho trẻ em và thanh, thiếu niên có hoàn cảnh đặc biệt (trẻ mồ côi, trẻ em bị bỏ rơi, trẻ em di cư và trẻ em từ các gia đình có hoàn cảnh khó khăn). Đồng thời cho rằng, nguyên nhân gây ra tình trạng trên là do quy định pháp lý chưa đồng bộ, hạn chế trong nguồn lực của các cơ quan chức năng, chưa có sự linh hoạt và thiếu phối hợp liên ngành.
Để sớm hoàn tất việc cấp giấy tời tùy thân cho trẻ, ông Cao Thanh Bình nhấn mạnh sự cần thiết xây dựng quy trình, quy chế phối hợp để rút ngắn thời gian xử lý, đơn giản hóa các yêu cầu hồ sơ. Việc áp dụng công nghệ số và tự động hóa một số bước xác minh có thể giúp nâng cao hiệu quả trong việc cấp phát giấy tờ.
Từ thực tiễn, ông Cao Thanh Bình cho rằng, xây dựng hệ thống liên kết dữ liệu giữa các cơ quan như y tế, giáo dục, tư pháp và hộ tịch sẽ giúp giảm thiểu sai sót, đảm bảo tính liên tục trong thông tin của trẻ em. Cơ chế phối hợp liên ngành giúp đẩy nhanh quá trình cấp giấy tờ; đặc biệt là với các đối tượng có hoàn cảnh khó khăn.
Qua khảo sát ở cơ sở, ông Phạm Đình Nghinh, Phó Chủ tịch Hội Bảo vệ quyền trẻ em Thành phố Hồ Chí Minh cũng chỉ ra nhiều bất cập như thiếu giấy tờ chứng minh từ cha mẹ, nhận thức về tầm quan trọng của giấy tờ pháp lý ở một số gia đình, nhất là gia đình di cư còn hạn chế dẫn đến tình trạng không làm giấy tờ cho trẻ em hoặc bỏ sót các thủ tục. "Hiện còn một số trường hợp chưa hoàn tất hồ sơ do sự di biến động của trẻ và gia đình và một số vấn đề liên quan đến pháp lý. Do đó, tọa đàm là dịp để tháo gỡ những khó khăn cụ thể", ông Phạm Đình Nghinh chia sẻ.
Đánh giá cao về việc Thành phố Hồ Chí Minh nỗ lực và đi đầu trong cấp giấy tờ tùy thân cho trẻ em, Cục trưởng Cục Trẻ em, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Đặng Hoa Nam bày tỏ tin tưởng, cuộc sống của trẻ có hoàn cảnh đặc biệt sẽ được cải thiện. Việc đảm bảo có đầy đủ giấy tờ hợp pháp không chỉ giúp các em tiếp cận được những quyền lợi cơ bản mà còn mang lại cơ hội phát triển công bằng và bền vững.
Theo Hội Bảo vệ quyền trẻ em Thành phố Hồ Chí Minh, đến tháng 11/2024, các đơn vị phối hợp đã hỗ trợ cấp giấy khai sinh, mã số định danh, căn cước cho 417/444 trường hợp; còn 27 trường hợp dự kiến sẽ hoàn tất trong tháng 12/2024./.
