Nghị định 271/2025/NĐ-CP đã mở ra một chương mới, thể hiện tầm nhìn đột phá trong việc đưa kết quả nghiên cứu vào đời sống, tạo động lực mới cho phát triển kinh tế tri thức.
Chiều 23/10, tại Hà Nội, UBND thành phố phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ tổ chức hội thảo triển khai Nghị định số 271/2025/NĐ-CP của Chính phủ "Quy định về thành lập, tham gia thành lập doanh nghiệp, tham gia góp vốn vào doanh nghiệp để thương mại hóa kết quả nghiên cứu khoa học, phát triển trên địa bàn thành phố Hà Nội".
Sự kiện được xem là dấu mốc quan trọng, mở ra cơ chế mới để đưa tri thức khoa học ra khỏi phòng thí nghiệm, hiện thực hóa tinh thần của Luật Thủ đô sửa đổi và Nghị quyết số 57-NQ/TW.
Trong nhiều năm qua, Đảng và Nhà nước luôn xem khoa học và công nghệ là đòn bẩy quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Tuy nhiên, trên thực tế, vẫn còn nhiều kết quả nghiên cứu chưa được thương mại hóa do thiếu hành lang pháp lý đầy đủ và đồng bộ. Do vậy, việc Chính phủ ban hành Nghị định số 271 là bước đi kịp thời, đột phá, tạo cơ sở pháp lý cho Hà Nội và các tỉnh trong cả nước đưa tri thức khoa học ra khỏi phòng thí nghiệm.
Hội thảo do Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Hoàng Minh và Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Hà Nội Trần Anh Tuấn đồng chủ trì, với sự tham dự của lãnh đạo các sở, ngành, cùng đại diện nhiều trường đại học, viện nghiên cứu, tổ chức khoa học – công nghệ và doanh nghiệp trên địa bàn.
Phát biểu khai mạc, Thứ trưởng Hoàng Minh nhấn mạnh, trong nhiều năm qua, Đảng và Nhà nước luôn xem khoa học và công nghệ là đòn bẩy quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Tuy nhiên, trên thực tế, vẫn còn nhiều kết quả nghiên cứu chưa được thương mại hóa, chưa gắn kết được nghiên cứu đào tạo với sản xuất kinh doanh do thiếu hành lang pháp lý đầy đủ và đồng bộ.
Việc ban hành Nghị định số 271/2025/NĐ-CP là bước đi đột phá và kịp thời, tạo cơ sở pháp lý cho Hà Nội, nơi tập trung nguồn lực khoa học, công nghệ lớn nhất cả nước, triển khai cơ chế “thí điểm trước, lan tỏa sau”. Trong bối cảnh thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị, Luật Thủ đô và Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo, Nghị định 271 đã mở ra một chương mới, thể hiện tầm nhìn đột phá trong việc đưa kết quả nghiên cứu vào đời sống, tạo động lực mới cho phát triển kinh tế tri thức.
Hà Nội cần tận dụng tối đa các cơ chế vượt trội mà Nghị định 271 cho phép, sớm hình thành những doanh nghiệp khởi nguồn từ các trường đại học, viện nghiên cứu (spinoff), góp phần nuôi dưỡng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo của Thủ đô. “Nghị định này không chỉ là hướng dẫn kỹ thuật, mà còn là chìa khóa để hiện thực hóa mô hình hợp tác ba nhà: Nhà nước - nhà trường - doanh nghiệp. Điều quan trọng là phải nhanh chóng đưa quy định vào cuộc sống, chuyển ý tưởng thành sản phẩm, chuyển kết quả nghiên cứu thành hàng hóa có giá trị”, ông Minh nhấn mạnh.
Tại hội thảo, Cục trưởng Cục Khởi nghiệp và Doanh nghiệp Công nghệ Phạm Hồng Quất trình bày tổng quan về những nội dung chính của Nghị định 271.
Theo ông Quất, Nghị định hướng dẫn khoản 4 Điều 23 Luật Thủ đô có thể coi là một bước “nâng cấp” và cụ thể hóa cho phép Thành phố Hà Nội thực hiện trước một số cơ chế vượt trội để thương mại hóa kết quả nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ, đặc biệt là so với Nghị định 263/2025/NĐ-CP hướng dẫn Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo. Nghị định 271/2025/NĐ-CP tạo điều kiện để các tổ chức công lập, nhất là trong lĩnh vực giáo dục và khoa học công nghệ, được sử dụng tài sản, kết quả nghiên cứu để góp vốn, thành lập doanh nghiệp, điều trước đây còn rất vướng mắc.
“Với Nghị định 271/2025/NĐ-CP, vai trò của các trường đại học, viện nghiên cứu được đề cao hơn bao giờ hết. Họ không chỉ là nơi tạo ra tri thức mà còn là chủ thể trực tiếp tham gia thị trường, góp phần hình thành những doanh nghiệp công nghệ mới – những ‘hạt giống’ cho nền kinh tế tri thức của Hà Nội và cả nước”, ông Quất nhấn mạnh.
Tại hội nghị, đại diện các trường đại học trên địa bàn Thủ đô đánh giá Nghị định 271/2025/NĐ-CP là hành lang pháp lý quan trọng, tháo gỡ điểm nghẽn lâu nay trong việc định giá tài sản trí tuệ và cơ chế góp vốn của viên chức.
PGS.TS Huỳnh Đăng Chính, Phó Hiệu trưởng Đại học Bách khoa Hà Nội cho biết, nhà trường đã sở hữu số lượng sáng chế lớn, có sẵn các doanh nghiệp khoa học và công nghệ nội bộ sẽ rà soát để đáp ứng tiêu chí mới, đồng thời mong nhận được sự đồng hành của Thành phố Hà Nội và các sở, ngành trong việc hỗ trợ cơ chế góp vốn, chính sách liên quan để thúc đẩy tinh thần sáng tạo và thành lập doanh nghiệp từ kết quả nghiên cứu.
Đại diện trường Đại học Ngoại thương cho rằng, Nghị định 271 không chỉ cởi trói về tài sản hữu hình mà còn mở đường cho việc định giá và góp vốn bằng tài sản trí tuệ, thương hiệu, giúp tháo gỡ vướng mắc kéo dài trong việc hợp tác giữa trường và doanh nghiệp.
Kết luận hội thảo, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Hà Nội Trần Anh Tuấn cho biết, Thủ đô đã sẵn sàng cho giai đoạn hành động. Cùng với việc triển khai 6 nghị quyết của HĐND thành phố về phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, Nghị định 271 là mắt xích quan trọng, giúp Hà Nội triển khai mạnh mẽ các chính sách đặc thù. Hà Nội kỳ vọng hoàn thiện chuỗi khép kín từ đặt hàng - nghiên cứu - bồi hoàn - thương mại hóa - sandbox thử nghiệm, hướng tới việc thành lập các doanh nghiệp khoa học và công nghệ đầu tiên ngay trong năm 2025.
Thành phố đã cam kết dành 4% chi thường xuyên ngân sách cho khoa học và công nghệ, đồng thời, xây dựng tổ công tác liên ngành hướng dẫn thí điểm mô hình doanh nghiệp khoa học và công nghệ theo Nghị định 271. Qua đó, nhằm hiện thực hóa mục tiêu đưa Hà Nội trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo, Thành phố thông minh, hiện đại, văn minh, phục vụ tốt hơn nhu cầu của người dân và doanh nghiệp./.
