Quy định sản phẩm không gây mất rừng của Liên minh châu Âu được ban hành nhằm bảo vệ rừng toàn cầu, đồng thời đảm bảo các mặt hàng nông sản như cà phê, ca cao, cao su, gỗ… nhập khẩu vào châu Âu hợp pháp và không liên quan đến phá rừng. Đây là thách thức lớn khi doanh nghiệp phải đáp ứng nhiều tiêu chí khắt khe, nhưng cũng mở ra cơ hội nâng tầm giá trị nông sản Việt Nam.
Trong khuôn khổ tiểu dự án “Hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ thực hiện quy định sản xuất không gây mất rừng", thuộc Chương trình Hỗ trợ đổi mới và cạnh tranh (ICG), Chương trình hợp tác thương mại Việt Nam - Thụy Sỹ, ngày 23/9, tại Hà Nội, Văn phòng Chứng chỉ rừng bền vững, Viện Nghiên cứu và Phát triển ngành nghề nông thôn Việt Nam tổ chức Hội thảo “Phổ biến hướng dẫn thực hiện hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ thực hiện quy định sản xuất không gây mất rừng tại Việt Nam”.
Đây là hoạt động có ý nghĩa quan trọng, nhằm nâng cao nhận thức, chia sẻ thông tin và định hướng hành động chung để ngành cà phê Việt Nam kịp thời thích ứng với những yêu cầu mới từ thị trường châu Âu. Sự kiện thu hút các chuyên gia, các nhà quản lý và doanh nghiệp tham dự.
Tại sự kiện, Tiến sĩ Nguyễn Bảo Thoa, Viện trưởng Viện Nghiên cứu và Phát triển ngành nghề nông thôn Việt Nam cho biết, quy định sản phẩm không gây mất rừng của Liên minh châu Âu được ban hành nhằm bảo vệ rừng toàn cầu, đồng thời đảm bảo các mặt hàng nông sản như cà phê, ca cao, cao su, gỗ… nhập khẩu vào châu Âu hợp pháp và không liên quan đến phá rừng. Đây là thách thức lớn khi doanh nghiệp phải đáp ứng nhiều tiêu chí khắt khe, nhưng cũng mở ra cơ hội nâng tầm giá trị nông sản Việt Nam. Để tận dụng cơ hội, doanh nghiệp cần sớm rà soát chuỗi cung ứng, xây dựng vùng nguyên liệu minh bạch, tăng cường liên kết với nông dân, đồng thời đầu tư công nghệ kiểm soát sản xuất. Nếu có sự chuẩn bị bài bản, ngành Cà phê Việt Nam không chỉ duy trì mà còn có thể gia tăng vị thế tại châu Âu, vốn đang chiếm tới 40% thị phần xuất khẩu.
Theo Tiến sĩ Nguyễn Thị Thu Hiền, Chủ tịch Viện Kinh tế và Pháp luật quốc tế, mục tiêu cốt lõi của quy định sản xuất không gây mất rừng là ngăn chặn phá rừng và suy thoái rừng, bảo vệ đa dạng sinh học, chống biến đổi khí hậu, thúc đẩy thương mại bền vững. Tuy nhiên, việc sản xuất không gây mất rừng là thách thức nhưng cũng là cơ hội cho ngành Cà phê Việt Nam. Do đó, việc chuẩn bị sớm để đáp ứng quy định không gây mất rừng sẽ giúp ngành Cà phê Việt Nam giữ vững 40% thị phần tại châu Âu, đồng thời nâng tầm thương hiệu, khẳng định tính bền vững trong chuỗi cung ứng toàn cầu; điều này đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước, doanh nghiệp, nông dân và các hiệp hội.
Tiến sĩ Nguyễn Xuân Khoát, chuyên gia Viện Nghiên cứu và Phát triển ngành nghề nông thôn Việt Nam cho biết, việc xây dựng hệ thống thông tin địa lý và hồ sơ truy xuất nguồn gốc không chỉ là yêu cầu bắt buộc của quy định sản xuất không gây mất rừng mà còn là công cụ quản lý hiệu quả giúp doanh nghiệp chủ động kiểm soát rủi ro. Do đó, thời gian tới, doanh nghiệp cần đầu tư vào công nghệ và đào tạo nhân sự để đảm bảo tính chính xác, hiệu quả của hệ thống. Doanh nghiệp có thể bắt đầu bằng việc thu thập dữ liệu GPS, sau đó sử dụng các công cụ miễn phí như Google Earth, rồi dần nâng cấp lên các hệ thống chuyên nghiệp hơn.
Tại Hội thảo, các chuyên gia cũng phân tích sự tương thích với quy định pháp luật Việt Nam, làm rõ trách nhiệm của các tác nhân trong chuỗi cung ứng; đồng thời chia sẻ về hệ thống thẩm định rủi ro, cơ sở dữ liệu địa lý, hồ sơ truy xuất nguồn gốc cũng như các biện pháp giảm thiểu rủi ro./.
