Triển lãm giới thiệu 80 tác phẩm của họa sĩ Thiên Hải trong bộ tranh họa vàng trên kim loại, dòng tranh độc bản đã được Hiệp hội Sáng tạo và Bản quyền tác giả Việt Nam công nhận kỷ lục thế giới.
Trong bối cảnh mỹ thuật đương đại Việt Nam tiếp tục mở rộng về chất liệu và tư duy sáng tạo, triển lãm "Họa vàng khai sáng" của họa sĩ Thiên Hải khai mạc chiều 10/12 tại Hà Nội trở thành điểm nhấn đặc biệt.
Triển lãm giới thiệu 80 tác phẩm của họa sĩ Thiên Hải (Vũ Khắc Điệp) trong bộ tranh họa vàng trên kim loại, dòng tranh độc bản đã được Hiệp hội Sáng tạo và Bản quyền tác giả Việt Nam công nhận kỷ lục thế giới ngày 21/9 vừa qua. Đây là lần đầu tiên bộ tác phẩm được trưng bày đầy đủ, giúp công chúng chiêm ngưỡng quá trình sáng tạo độc đáo dựa trên chất liệu kim loại cũng như kỹ thuật xử lý vàng nguyên chất.
"Họa vàng khai sáng" thể hiện hướng tiếp cận mới: vàng được sử dụng như chất liệu chủ đạo, còn "khai sáng" mô tả trạng thái cảm xúc tác phẩm mang lại cho người xem thông qua sự thay đổi ánh sáng trên bề mặt tranh. Từ kỹ thuật xử lý đến định hướng thẩm mỹ, tư duy nghệ thuật đều khác lạ so với dòng tranh truyền thống. Phó Chủ tịch Hội Mỹ thuật Việt Nam Mai Thị Ngọc Oanh cho rằng khả năng ứng dụng vàng trong hội họa của Thiên Hải là một hướng đi mới, mở ra con đường riêng giúp anh tạo dấu ấn khác biệt.
Bên cạnh những hình tượng mang chiều sâu triết lý đạo Phật, triển lãm còn mở rộng sang những đề tài phong cảnh, phong thủy, các tác phẩm linh mã tràn đầy năng lượng. Mỗi bức tranh là một thế giới riêng: có bức tĩnh lặng, thiêng liêng; có bức mạnh mẽ, hân hoan; có bức chan hòa hoặc mang ý niệm cát tường, cho thấy sự đa dạng trong cách khai thác chất liệu và bố cục.
Họa sĩ Hoàng Nghĩa Hiệp, nguyên giảng viên Trường Đại học Mỹ thuật Công nghiệp Hà Nội cho rằng điểm khác biệt của triển lãm nằm ở chính chất liệu và kỹ pháp mà họa sĩ theo đuổi. Từ trước đến nay, hội họa thường gắn với các chất liệu quen thuộc như sơn dầu, sơn mài, mực in hay acrylic. Việc vẽ trực tiếp trên vàng và làm chủ kỹ thuật này là điều hiếm gặp. Đây cũng là yếu tố đầu tiên làm nên giá trị riêng của bộ tranh.
Giá trị thứ hai đến từ bút pháp và phương thức thể hiện. Ở mỗi tác phẩm, họa sĩ truyền tải tinh thần và cảm xúc của mình một cách tinh xảo, tạo nên "tinh thần riêng" cho từng bức tranh. Khi đặt cạnh nhau, tất cả hòa thành một mạch cảm xúc chung, mang đậm sắc thái thiền và tinh thần Á Đông.
Trong bối cảnh hội nhập mạnh mẽ, việc giữ được bản sắc phương Đông và duy trì tinh thần văn hóa truyền thống là điều không dễ. Chính sự bền bỉ với giá trị nội tại và bản lĩnh trước những trào lưu ngoại nhập đã tạo nên nét độc đáo của triển lãm lần này.
Theo chia sẻ của họa sĩ Thiên Hải, quá trình nghiên cứu, thử nghiệm kéo dài nhiều năm giúp anh tìm ra cách kết hợp vàng nguyên chất với nền kim loại để tạo hiệu ứng thị giác khác biệt, phá vỡ giới hạn thưởng lãm thông thường. Để vàng có thể trở thành chất liệu hội họa với khả năng bám dính, tạo hình ổn định, khâu xử lý mặt nền được xem là yếu tố quyết định. Thay vì sử dụng chất liệu thông thường, họa sĩ lựa chọn kim loại rồi tiến hành nhiệt luyện và xử lý bề mặt. Quy trình này giúp tạo ra lớp nền đủ độ bền để vàng kết dính, thấm sâu vào từng vi điểm. Khi ánh sáng phản chiếu trên bề mặt tranh, các lớp vàng, kim loại tạo nên sự chuyển động, thay đổi sắc độ, lan tỏa nguồn năng lượng đặc biệt. Để đạt tới thành công này, họa sĩ phải thử nghiệm rất nhiều lần, chấp nhận thất bại, để từ đó, từng bước tiến gần hơn đến việc định hình một ngôn ngữ tạo hình mới. Ở đây, giá trị thẩm mỹ được đặt vào vị trí trọng tâm, vượt lên sự đắt giá của chất liệu, tạo nên chiều sâu và sức hấp dẫn cho bộ tranh.
Với họa sĩ Thiên Hải, triển lãm là dịp tổng kết quá trình lao động nghệ thuật miệt mài, bền bỉ nhiều năm qua; với công chúng, triển lãm mở ra một cách tiếp cận mới đối với hội họa sử dụng chất liệu kim loại trong mỹ thuật Việt Nam.
Triển lãm mở cửa đến hết ngày 20/12 tại Nhà triển lãm Mỹ thuật, 16 Ngô Quyền, Hà Nội./.
