Việc xây dựng Luật Dân số thay thế Pháp lệnh Dân số hiện nay là rất cần thiết nhằm tạo cơ sở pháp lý thể chế hóa các chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng về công tác dân số trong tình hình mới.
Ngày 6/8 tại Hà Nội, Cục Dân số (Bộ Y tế) tổ chức Hội thảo “Góp ý, hoàn thiện chính sách trong Luật Dân số và gợi ý chính sách chuyển đổi nhân khẩu học của các nền kinh tế châu Á - Thái Bình Dương”.
Tại Hội thảo, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Liên Hương cho biết, công tác dân số của Việt Nam đã đạt được những thành tựu to lớn, góp phần quan trọng vào công cuộc xây dựng và phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Tốc độ gia tăng dân số nhanh đã được khống chế thành công. Việt Nam đã đạt mức sinh thay thế từ năm 2006 và tiếp tục duy trì từ đó đến nay. Cơ cấu dân số chuyển dịch tích cực. Dân số trong độ tuổi lao động tăng mạnh. Việt Nam đã bước vào thời kỳ dân số vàng từ năm 2007. Chất lượng dân số được cải thiện về nhiều mặt. Dân số đã có sự phân bố hợp lý hơn, gắn với quá trình đô thị hóa, công nghiệp hóa và yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh.
Lãnh đạo Bộ Y tế nhấn mạnh, việc xây dựng Luật Dân số thay thế Pháp lệnh Dân số hiện nay là rất cần thiết nhằm tạo cơ sở pháp lý thể chế hóa các chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng về công tác dân số trong tình hình mới, trực tiếp là Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nghị quyết số 21-NQ/TW, ngày 25/10/2017 Hội nghị lần thứ 6 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về công tác dân số trong tình hình mới; có các biện pháp ứng phó với tốc độ già hóa dân số nhanh thời gian tới, tận dụng hiệu quả lợi thế của thời kỳ cơ cấu dân số vàng phục vụ sự phát triển bền vững của đất nước; hướng đến năm 2045 Việt Nam là nước có dân số chất lượng tốt, lực lượng lao động đông đảo, thu nhập cao... Từ đó, nâng cao vị thế và uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế.
Hiện, Bộ Y tế được giao chủ trì xây dựng Dự án Luật Dân số và đang trong quá trình xây dựng, hoàn thiện các chính sách của đề nghị xây dựng Luật Dân số. Cục Dân số được Bộ Y tế giao nhiệm vụ tổng hợp, tiếp thu các ý kiến đóng góp, chỉnh lý, hoàn thiện các chính sách, giải pháp trong dự thảo hồ sơ đề nghị xây dựng Luật Dân số để trình cấp có thẩm quyền theo quy định.
Đề cập đến giải pháp để phát triển dân số, đất nước bền vững, gia đình và người dân hạnh phúc, Giáo sư, Tiến sỹ Nguyễn Thiện Nhân cho rằng, nâng cao mức sinh thay thế thì phải có những chính sách điều chỉnh phù hợp để mỗi gia đình 2 người đi làm phải nuôi được 4 người (2 người lớn, 2 trẻ con). Các chính sách cần kể đến như: Chính sách khuyến khích sinh con, thời gian nghỉ phải đủ để chăm sóc con, giảm học phí, phổ cập giáo dục, xây dựng môi trường xã hội thân thiện với trẻ em, người mẹ và gia đình...
Đáng chú ý, cơ quan soạn thảo đang đề xuất quy định về quyền quyết định của cặp vợ chồng và cá nhân trong việc quyết định thời điểm, số lượng và khoảng cách giữa các lần sinh con. Trước đây, Việt Nam tập trung vào việc giảm mức sinh trên toàn quốc. Tuy nhiên hiện nay, Việt Nam đang thực hiện "nhiệm vụ kép" - giảm sinh ở các khu vực có mức sinh cao và khuyến khích sinh đủ 2 con ở các khu vực có mức sinh thấp, đồng thời duy trì mức sinh thay thế ở những địa phương đã đạt được kết quả.
Tại Hội thảo, các đại biểu được nghe và thảo luận một số nội dung như: Tổng quan về Đề nghị xây dựng Luật Dân số; các giải pháp để duy trì vững chắc mức sinh thay thế và nâng cao sức khỏe dân số trong đề nghị xây dựng Luật Dân số; gợi ý chính sách chuyển đổi nhân khẩu học của các nền kinh tế châu Á - Thái Bình dương - Gia đình thông minh APEC: Danh mục các lựa chọn chính sách; các biện pháp thực hiện quyền và nghĩa vụ của các cặp vợ chồng, cá nhân trong việc sinh con, bảo đảm quyền con người và trách nhiệm công dân trong thực hiện chính sách dân số; duy trì vững chắc mức sinh thay thế trên phạm vi cả nước - Khuyến nghị chính sách; lợi tức đầu tư kế hoạch hóa gia đình; lợi ích của việc tầm soát, chẩn đoán, điều trị bệnh tan máu bẩm sinh Thalassemia - Quy định về tầm soát, chẩn đoán, điều trị trước sinh và sơ sinh trong Luật Dân số và chia sẻ kinh nghiệm xây dựng chính sách, pháp luật về dân số; khuyến nghị xây dựng chính sách, pháp luật về dân số của Việt Nam./.
