Lớp học tình thương này được tổ chức gần 4 năm qua tại Trường Trung học cơ sở Nam Phúc, xã Thiên Nhẫn - một ngôi trường cũ, không còn được sử dụng sau khi sáp nhập.
Giữa xã Thiên Nhẫn - nơi được mệnh danh là “rốn lũ” của tỉnh Nghệ An có một ngôi trường không còn tiếng trống, không cờ hoa. Thế nhưng, vào mỗi dịp cuối tuần, nơi đây lại rộn ràng tiếng cười nói và tinh thần ham học của hơn 30 học trò tiểu học đặc biệt. Đó là lớp học tình thương do các cựu giáo chức tâm huyết tổ chức cho những đứa trẻ có hoàn cảnh khó khăn được tiếp thêm kiến thức, kỹ năng và hơi ấm yêu thương.
*Những lá đơn viết tay
Lớp học tình thương ở xã Thiên Nhẫn không chỉ là nơi học thêm kiến thức mà còn là minh chứng sống động cho khát khao vươn lên của những đứa trẻ vùng khó. Những lá đơn xin nhập học viết tay vẫn được cô giáo Trần Thị Phương, cựu giáo chức của xã (nguyên Phó Hiệu trưởng Trường Tiểu học Trung Phúc Cường 2) cất giữ cẩn thận như một tài sản vô giá. Nhìn những dòng chữ nắn nót, chất chứa lời lẽ chân thành và thân thương của học trò, cô Phương và các đồng nghiệp lại có thêm động lực lớn lao để tiếp tục hành trình “gieo chữ” mỗi tuần.
Học trò của lớp là những em đang theo học lớp 4, lớp 5, đến từ hai xóm Quảng Xá và Đông Xuân của xã Thiên Nhẫn. Dù mỗi lớp chỉ hơn 30 em nhưng điều đáng suy ngẫm là hơn một nửa trong số đó có hoàn cảnh éo le. Có em mồ côi cả bố lẫn mẹ, có em lại chưa từng được tham gia bất kỳ lớp học thêm nào về Tiếng Anh, thể thao hay kỹ năng sống, trong khi ở tuổi của các em, đáng lẽ phải được bồi dưỡng toàn diện như vậy.
Cô Phương, người trực tiếp đứng lớp, có thể đọc tên và tường tận hoàn cảnh của từng học trò. Đó là cô bé Lê Thị V, em út trong một gia đình ba anh em ở xóm Quảng Xá. Hoàn cảnh gia đình em đặc biệt khó khăn khi bố bị tai biến sống thực vật nhiều năm, mẹ lại mắc bệnh thoát vị đĩa đệm, khiến việc lao động để nuôi sống gia đình gần như không thể và còn bà nội hơn 80 tuổi già yếu. Ánh sáng tương lai của V tưởng chừng đã tắt khi anh trai em, dù học rất khá, vẫn phải bỏ dở chương trình lớp 12 để đi làm kiếm tiền trang trải cuộc sống gia đình.
Đó còn là trường hợp của cậu bé Phan Văn V với gương mặt thông minh và lanh lẹ. Hoàn cảnh của em đáng thương hơn khi bố em qua đời do bị điện giật trong lúc đi làm, để lại người mẹ một mình gồng gánh nuôi mấy anh em ăn học.
Trong lớp học này, hiếm hoi lắm mới có phụ huynh làm công chức. Phần lớn bố mẹ các em mưu sinh bằng nghề nông, làm xây dựng hoặc như em Quỳnh A cả bố và mẹ đều là người đi bán hàng rong.
Dẫu cho điều kiện kinh tế, hoàn cảnh gia đình học sinh vô cùng khó khăn, điều cô Phương luôn trân trọng, xem là động lực lớn nhất chính là tinh thần ham học và niềm yêu thích được đến lớp của các em. Sự quan tâm, đồng hành của phụ huynh cũng là yếu tố then chốt, khi họ sẵn sàng dậy sớm đưa đón con đến lớp vào những ngày cuối tuần có buổi học. Lòng biết ơn của các bậc phụ huynh được gửi gắm qua những tin nhắn chân thành cô Phương vẫn còn lưu giữ: "Cảm ơn cô một năm vất vả vì các con", "cảm ơn cô luôn nhắc nhở, mong các con ngoan".
Em Vũ Thanh Trà, học sinh lớp 5B Trường Tiểu học Trung Phúc Cường 2 chia sẻ, tham gia lớp học này em không chỉ được nâng cao kiến thức môn Toán và Tiếng Việt mà còn tham gia hoạt động văn nghệ, tập nhảy với các bạn. Đến lớp, chúng em kể những câu chuyện vui ở lớp học và học tập cùng bạn bè.
*Từ ý tưởng tài trợ đến ngôi trường cũ hồi sinh
Lớp học tình thương này được tổ chức gần 4 năm qua tại Trường Trung học cơ sở Nam Phúc, xã Thiên Nhẫn - một ngôi trường cũ, không còn được sử dụng sau khi sáp nhập.
Đằng sau sự duy trì bền bỉ của lớp học này là nỗ lực không mệt mỏi của thầy giáo Vũ Đình Lâm, Chủ tịch Hội Cựu giáo chức xã Thiên Nhẫn. Thầy Lâm chia sẻ, ý tưởng về lớp học này xuất phát từ một người cháu trong gia đình thầy, hiện đang sinh sống tại Thành phố Hồ Chí Minh. Cách đây 6 năm, người cháu này muốn tài trợ để mở một lớp học nhằm hỗ trợ học sinh có hoàn cảnh khó khăn trên địa bàn được học tập và rèn luyện.
Là một giáo viên, thầy Lâm hoàn toàn ủng hộ tâm nguyện này và đã tình nguyện đứng ra tổ chức, mời giáo viên đứng lớp. Ban đầu, lớp học được mở ở huyện Đức Thọ (Hà Tĩnh cũ) và dành cho học sinh trung học phổ thông. Bốn năm trở lại đây, lớp đã chuyển về xã Thiên Nhẫn, tập trung vào đối tượng học sinh tiểu học, bởi theo thầy Lâm, đây là lứa tuổi thực sự cần được quan tâm hỗ trợ và bồi dưỡng.
Để lớp học có thể hoạt động thường xuyên, nhà tài trợ cam kết hỗ trợ một phần chi phí hằng tháng để trang trải cho lớp học và bồi dưỡng đội ngũ giáo viên. Ngoài ra, vào những dịp đặc biệt, các em còn được tặng sách vở và đồ dùng học tập.
Thầy Vũ Đình Lâm, người từng là hiệu trưởng một trường trung học cơ sở trên địa bàn huyện Nam Đàn (cũ), trăn trở nhất về chất lượng dạy và học khi mở lớp. Vì vậy, trong quá trình triển khai, thầy đặc biệt chú trọng đến việc xây dựng đội ngũ giáo viên, mời người có uy tín, kinh nghiệm trực tiếp tham gia đứng lớp.
Do đối tượng là học sinh tiểu học, lớp học tình thương này được tổ chức học vào hai ngày cuối tuần, tập trung vào các môn học như Toán, Tiếng Việt và kỹ năng sống.
Không chỉ dừng lại ở việc dạy văn hóa, thầy Lâm và vợ (người từng là giáo viên dạy Văn giàu kinh nghiệm) còn trực tiếp phụ trách các lớp kỹ năng sống cho học trò. Dù cả hai vợ chồng đều đã ngoài 70 tuổi và về hưu nhiều năm, việc trở lại với bục giảng khiến họ không tránh khỏi lo lắng. Để mang lại những bài giảng chất lượng và cập nhật nhất, họ phải đọc nhiều tài liệu, cập nhật thông tin mới và lựa chọn chủ đề gần gũi nhất với học trò, tập trung vào tình cảm gia đình, tình cảm thầy trò và việc dạy dỗ các em về lễ nghĩa trong cuộc sống.
Lớp học tình thương này thực sự là mô hình giáo dục toàn diện. Ngoài học văn hóa, các em còn được tham gia tích cực vào hoạt động văn nghệ.
Vào buổi chúng tôi đến thăm, các em đang hăng say tập nhảy ngoài trời trên nền nhạc của một bài hát nước ngoài nổi tiếng. Nhìn cô giáo và học trò tham gia nhiệt tình, với những động tác biểu diễn đều đặn, nhịp nhàng, thật khó tin rằng toàn bộ tiết mục này đều do chính các em tự dàn dựng và tổ chức. Đây là hoạt động thường xuyên, được tổ chức vào đầu mỗi buổi học, tạo sự hứng thú và giải tỏa năng lượng trước khi các em bước vào lớp học văn hóa.
Hội Cựu giáo chức xã Thiên Nhẫn dẫu chỉ có một số ít thành viên trực tiếp đứng lớp, vẫn luôn là hậu phương vững chắc, ủng hộ lớp học tình thương này trong suốt những năm qua. Gần đây nhất, sau hai đợt mưa lũ liên tiếp vào giữa tháng 10/2025, nhiều ngôi nhà của học sinh bị hư hỏng, chính các cựu giáo chức quyên góp tiền mua sách vở, động viên các em vượt qua khó khăn, thiếu thốn.
Cô giáo Trần Thị Phương tâm sự: "Tôi làm quản lý nhiều năm nhưng mong muốn lớn nhất là được đứng lớp, dạy chữ, dạy kiến thức cho học trò. Về hưu, được tiếp tục đứng trên bục giảng, tôi thấy vui và hạnh phúc”. Cô tự nhủ phải luôn giữ lửa nhiệt huyết, tận tâm với học trò để xứng đáng với sự gửi gắm của nhà hảo tâm cùng sự tin yêu của phụ huynh và chính quyền địa phương.
Rời xã Thiên Nhẫn nhưng ánh mắt, tiếng nói cường rộn ràng của các em khi tranh nhau kể về những câu chuyện vui ở lớp vẫn còn đọng mãi trong tâm trí chúng tôi. Đó còn là cả sự xúc động sâu sắc khi nghe các em nói về những ước mơ tươi đẹp của mình trong tương lai. Lớp học tình thương ở Thiên Nhẫn không chỉ là nơi bù đắp kiến thức mà còn là ngọn lửa ấm áp, lan tỏa niềm hy vọng và tin yêu cho thế hệ mầm non vùng rốn lũ./.
