Hiện nay, tỉnh Điện Biên có hơn 1.250 người có uy tín được cộng đồng tôn vinh và chính quyền công nhận. Họ là già làng, trưởng bản, nghệ nhân…, những người gắn bó máu thịt với cộng đồng, có tiếng nói quan trọng trong đời sống xã hội
Điện Biên là nơi sinh sống của 19 dân tộc anh em, mỗi dân tộc đều mang trong mình những sắc màu văn hóa riêng, góp phần làm nên bức tranh đa dạng, phong phú của vùng đất biên cương Tổ quốc. Trên hành trình gìn giữ và phát huy bản sắc ấy, những người có uy tín đã và đang trở thành “người giữ lửa”, truyền ngọn lửa văn hóa cho thế hệ mai sau.
Ở xã Si Pa Phìn, nghệ nhân ưu tú Sình Ngã Tâu được bà con dân tộc Mông yêu mến không chỉ bởi tài thổi khèn điêu luyện mà còn bởi sự gương mẫu trong lao động, sản xuất. Gắn bó với cây khèn từ thuở nhỏ, ông nhiều lần đạt giải cao trong các hội thi khèn Mông cấp xã, cấp tỉnh. Điều đáng quý là ông không giữ tiếng khèn cho riêng mình, mà mở lớp ngay tại nhà để dạy cho trẻ em trong bản, mong muốn âm thanh khèn Mông sẽ mãi vang vọng nơi núi rừng Tây Bắc. Với ông Tâu, tiếng khèn không chỉ là âm nhạc, mà còn là tiếng lòng, là hồn cốt văn hóa của dân tộc Mông cần được bảo tồn và trao truyền.
Ở xã Tuần Giáo, bà Bạc Thị Mỹ, người có uy tín của bản Trường Khoang, lại dành trọn tâm huyết khôi phục điệu múa, làn điệu dân ca của đồng bào Thái. Bà cùng bà con thành lập Câu lạc bộ Bảo tồn Văn hóa dân tộc Thái với hơn 40 thành viên thuộc nhiều lứa tuổi. Không chỉ dừng lại ở việc lưu giữ, bà còn đưa câu lạc bộ đi giao lưu khắp nơi để quảng bá nét đẹp văn hóa Thái. Với bà Mỹ, câu lạc bộ không chỉ là nơi sinh hoạt, mà còn là “gia đình thứ hai”, gắn kết tình làng nghĩa xóm, khơi dậy niềm tự hào và ý thức gìn giữ bản sắc trong cộng đồng.
Ở xã Búng Lao, nghệ nhân ưu tú Quàng Văn Cá lại chọn cho mình một cách gìn giữ văn hóa khác: bảo tồn nhà sàn và nghi lễ truyền thống của đồng bào Khơ Mú. Với ông, nhà sàn không chỉ là nơi ở, mà còn là biểu tượng văn hóa, gắn với ký ức và đời sống cộng đồng. Ông thường được mời tham gia diễn xướng trong lễ hội, truyền dạy lại các nghi lễ như lễ cầu mưa, lễ mừng cơm mới… cho lớp trẻ. Mỗi buổi truyền dạy của ông không chỉ là những nghi thức, mà còn là những câu chuyện về cội nguồn, để thế hệ kế cận thêm hiểu và trân trọng bản sắc dân tộc mình.
Hiện nay, tỉnh Điện Biên có hơn 1.250 người có uy tín được cộng đồng tôn vinh và chính quyền công nhận. Họ là già làng, trưởng bản, nghệ nhân…, những người gắn bó máu thịt với cộng đồng, có tiếng nói quan trọng trong đời sống xã hội. Không chỉ là cầu nối giữa Đảng, Nhà nước với nhân dân, họ còn là “người giữ lửa văn hóa”, góp phần xây dựng đời sống tinh thần phong phú, củng cố khối đại đoàn kết các dân tộc. Bằng uy tín, sự am hiểu phong tục và tình yêu văn hóa, những người có uy tín ở Điện Biên đã trở thành lực lượng nòng cốt trong việc bảo tồn, phát huy bản sắc dân tộc, để mỗi điệu khèn, lời hát, nếp nhà, nghi lễ truyền thống mãi được lưu giữ và tỏa sáng giữa đại ngàn Tây Bắc.
Có thể nói, chính sự bền bỉ và tâm huyết của những “người giữ lửa” ấy đã góp phần để bản sắc văn hóa các dân tộc ở Điện Biên không chỉ được hồi sinh mà còn lan tỏa mạnh mẽ trong đời sống hôm nay, trở thành niềm tự hào của cộng đồng./.
