Phải kiên quyết xử lý dứt điểm tình trạng chợ tự phát “ăn theo” các chợ đầu mối trên địa bàn nhằm đảm bảo kiểm soát chất lượng thực phẩm, đồng thời tạo công bằng với tiểu thương trong chợ, không làm thất thu thuế của Nhà nước.
TTXVN - Đây là chỉ đạo của ông Dương Anh Đức, Phó Chủ tịch UBND Thành phố Hồ Chí Minh trong buổi kiểm tra tại 3 chợ đầu mối trên địa bàn rạng sáng 15/1.
* Chợ tự phát “ăn theo” chợ đầu mối
Tại buổi kiểm tra công tác bảo đảm an toàn thực phẩm phục vụ Tết tại ba chợ đầu mối: Bình Điền, Thủ Đức và Hóc Môn, ông Dương Anh Đức cho rằng vấn đề quản lý trong chợ đã được thực hiện tốt khi Ban Quản lý chợ phối hợp với Ban Quản lý an toàn thực phẩm Thành phố giám sát chặt chẽ thực phẩm về chợ mỗi đêm. Thực tế kiểm tra, các tiểu thương trong các chợ đầu mối tuân thủ tốt các quy định bảo đảm an toàn thực phẩm, trong đó có xuất trình được hóa đơn chứng từ chứng minh nguồn gốc, xuất xứ của thực phẩm, các kết quả test nhanh không chứa chất cấm vượt mức cho phép.
Song, vấn đề an toàn thực phẩm tại các điểm bán “ăn theo” xung quanh chợ đầu mối lại chưa thể kiểm soát.
Có mặt tại Chợ đầu mối Bình Điền, Đoàn kiểm tra của UBND Thành phố Hồ Chí Minh bất ngờ với khung cảnh nhộn nhịp bên ngoài chợ. Dọc hai con đường Nguyễn Văn Linh và Quản Trọng Linh dẫn vào chợ Bình Điền, khung cảnh buôn bán náo nhiệt, sầm uất hơn cả trong chợ.
Theo Ban Quản lý chợ Bình Điền, việc buôn bán bên ngoài chợ chưa thể xử lý do đây là địa bàn giáp ranh giữa Quận 8 và huyện Bình Chánh. Ban Quản lý chợ đã nhiều lần đề nghị chính quyền hai địa phương vào cuộc nhưng vẫn chưa thể giải quyết dứt điểm vấn đề này.
Tình trạng tương tự cũng diễn ra tại chợ đầu mối Thủ Đức và chợ đầu mối Hóc Môn.
Bà Lê Thụy Mỹ Châu, Phó Chủ tịch UBND huyện Hóc Môn thừa nhận, vấn đề kiểm soát chợ tự phát ăn theo chợ đầu mối Hóc Môn gặp nhiều vướng mắc bởi nhiều lý do.
Theo bà Châu, xung quanh chợ đầu mối Hóc Môn là khu dân cư thuộc địa bàn ba xã, công tác phối hợp giữa ba xã chưa thực sự đồng bộ và mang lại hiệu quả. Trong năm 2022, UBND huyện Hóc Môn đã triển khai các đợt ra quân để xử lý dứt điểm tình trạng này nhưng do chế tài xử phạt chưa đủ sức răn đe (xử phạt chỉ 40.000-50-000 đồng/trường hợp), người bán thay đổi liên tục, địa điểm bán cũng di động và người bán thường canh lúc lực lượng chức năng vắng mặt bày hàng ra bán…khiến chính quyền địa phương bất lực. Khi kiểm tra, một số hộ kinh doanh bên ngoài đã được cấp giấy phép nên không thể xử phạt.
Trước thực tế này, Phó Chủ tịch UBND Thành phố Dương Anh Đức cho rằng, việc cả ba chợ đầu mối đều bị chợ tự phát "ăn theo" là vấn đề đáng quan tâm và cần phải xử lý dứt điểm.
“Ban Quản lý an toàn thực phẩm, Sở Công Thương phải làm việc với chính quyền các địa phương để giải quyết dứt điểm vấn đề này, bởi chợ tự phát lấn át chợ đầu mối ảnh hưởng rất lớn đến vấn đề an toàn thực phẩm, an ninh trật tự và nguồn thu thuế của Nhà nước”, Phó Chủ tịch UBND Thành phố Hồ Chí Minh yêu cầu.
Ông Dương Anh Đức đặt vấn đề có hay không hiện tượng buông lỏng, “nhắm mắt làm ngơ” của chính quyền địa phương và các lực lượng chức năng? Theo ông Đức, cần tạo môi trường kinh doanh công bằng cho các tiểu thương trong chợ bằng cách dẹp bỏ các chợ tự phát này: “Khi kinh doanh trong chợ, tiểu thương phải chịu đóng các loại thuế, phí, phải tuân thủ vấn đề an toàn thực phẩm, chịu trách nhiệm về nguồn gốc, xuất xứ. Bên ngoài, không phải chịu những điều này nên giá thành rẻ hơn, bán dễ dàng hơn. Tiểu thương bỏ chợ ra ngoài là điều dễ hiểu”.
Tuy nhiên, theo ông Dương Anh Đức, xử lý nghiêm việc buôn bán kinh doanh tự phát nhưng cũng phải tạo điều kiện cho người dân mưu sinh bằng cách có thể để cho họ buôn bán bên ngoài chợ nếu trong chợ quá chật hẹp. Tuy nhiên, phải hướng dẫn tiểu thương tuân thủ các quy định pháp luật như đăng ký kinh doanh, đóng thuế, đảm bảo quy định an toàn thực phẩm…
* Cung ứng đủ nhu cầu thực phẩm cho người dân
Theo báo cáo của Ban Quản lý các chợ đầu mối, trong những ngày cận Tết Nguyên đán Quý Mão 2023, lượng thực phẩm về chợ dồi dào và dự báo đáp ứng đủ nhu cầu tiêu dùng của người dân. Tại Chợ đầu mối nông sản thực phẩm Hóc Môn, từ đầu tháng Chạp đến nay, lượng hàng về chợ mỗi đêm bình quân đạt 2.540 tấn, tăng khoảng 9% so với ngày bình quân năm 2022. Đặc biệt, dự kiến 6 ngày cao điểm trước Tết, lượng hàng tăng khoảng 20% so với ngày bình thường. Trong đó, tăng cao nhất là ngày 27 tháng Chạp với khoảng 4.000 tấn. Riêng thịt heo (lợn) ngày 29 tháng Chạp dự kiến đạt 680 tấn/đêm, tăng 100% so với ngày bình thường.
Để đảm bảo nguồn hàng phục vụ Tết, các thương nhân đã có kế hoạch dự trữ hàng hóa tại các kho lạnh xung quanh chợ, xe container lạnh lưu đậu tại bãi xe, ước khoảng trên 2.000 tấn và sẽ luân chuyển thường xuyên để kịp thời bổ sung nguồn hàng tại chợ. Bên cạnh đó, các thương nhân lớn đã chủ động đầu tư dự trữ hàng hóa trên cánh đồng và thu hoạch, sao cho lượng hàng hóa về chợ phù hợp với phiên chợ, không sợ thiếu hàng.
Chợ đầu mối nông sản Thủ Đức cũng tăng lượng thực phẩm về chợ trong những ngày cận Tết Nguyên đán. Trong đó, các loại rau dao động từ 1.800-2.000 tấn/đêm, tăng 20% so với ngày thường, trái cây từ 2.200-4.000 tấn/đêm, tăng 100% so với ngày thường.
Còn tại Chợ đầu mối nông sản thực phẩm Bình Điền, trong 2 tuần cận Tết tăng bình quân với mức 20% - 35% so với ngày thường, đặc biệt trong đêm cao điểm nhất (dự kiến từ 26 và 27 tháng Chạp), sản lượng có thể tăng từ 30 - 50%, đạt khoảng 3.800 đến 4.800 tấn/đêm.
Về giá cả, hàng hóa trong dịp Tết biến động tăng thông thường vào thời điểm cận Tết (từ 25 - 28 tháng Chạp), một số mặt hàng tăng giá là những mặt hàng sử dụng nhiều trong Tết theo tập quán xã hội như cá thu, cá ngừ, tôm sú sống, mực tươi, quýt đường, cải thảo sẽ tăng giá mạnh từ 10% đến 30%; một số mặt hàng hoa tươi như hoa ly, hoa huệ, cẩm chướng tăng giá từ 2 đến 3 lần lúc bình thường; còn lại hầu hết chỉ biến động nhẹ và một số ít còn giảm giá do sản lượng về nhiều.
Với lượng thực phẩm về ba chợ đầu mối dồi dào, Phó Chủ tịch UBND Thành phố Hồ Chí Minh Dương Anh Đức cho rằng đây là tín hiệu vui bởi sau thời gian dịch COVID-19 bùng phát, Thành phố Hồ Chí Minh đang có những bước phục hồi mạnh mẽ. Ghi nhận nỗ lực của đội ngũ quản lý 3 chợ đầu mối lớn nhất Thành phố, ông Dương Anh Đức hy vọng công tác giám sát và quản lý thực phẩm về chợ mỗi đêm tiếp tục được ba đơn vị triển khai quyết liệt hơn nhằm đảm bảo cung ứng đủ thực phẩm an toàn cho người dân, nhất là trong dịp Tết Nguyên đán cổ truyền của dân tộc./.
