Cơ quan quản lý cảnh báo: Người dân cần cảnh giác trong việc nhận cuộc gọi từ số lạ không có trong danh bạ, truy cập vào các website, cũng như gọi lại các số điện thoại có nghi ngờ.
TTXVN - Tại họp báo thường kỳ tháng 9/2023 được tổ chức chiều tối 6/9, dưới sự chủ trì của các Thứ trưởng Nguyễn Thanh Lâm và Phạm Đức Long, đại diện các cục, vụ thuộc Bộ Thông tin và Truyền thông đã chia sẻ một số thông tin liên quan đến việc chuẩn hóa thông tin thuê bao; việc chặn lọc SIM rác, SIM không chính chủ.
* Quyết liệt xử lý tình trạng SIM không đúng thông tin thuê bao
Thông tin về cuộc gọi rác, tin nhắn rác, ông Nguyễn Phong Nhã, Phó Cục trưởng Cục Viễn thông cho biết: Tiến hành đối soát với Cơ sở dữ liệu Quốc gia về dân cư, Bộ Thông tin và Truyền thông đã xử lý, lọc ra 19,6 triệu thuê bao có thông tin không trùng khớp. Sau khi thông báo, đã có 7,15 triệu thuê bao đã được chuẩn hóa lại thông tin.
Các doanh nghiệp viễn thông cũng đã hoàn thành việc rà soát, xử lý, chuẩn hóa 100% số SIM có đứng tên trên 10 SIM (8,6 triệu thuê bao). Các doanh nghiệp viễn thông cũng đã loại bỏ 12,5 triệu SIM không chính chủ trên hệ thống. Đây là các SIM mà chủ thuê bao không tiến hành cập nhật, chuẩn hóa lại thông tin dù đã quá hạn.
Đối với phát triển các thuê bao mới, hàng tháng hiện có 1,5 triệu thuê bao mới xuất hiện trên thị trường. Cơ bản các thuê bao mới đều đã được đối soát với Cơ sở dữ liệu Quốc gia về dân cư. Các doanh nghiệp chưa đối soát trực tuyến sẽ thực hiện đối soát trực tiếp 1 tháng/lần. Thuê bao nào có thông tin không chính xác sẽ phải thực hiện quy trình chuẩn hóa thông tin.
Làm rõ thêm về nội dung này, Thứ trưởng Phạm Đức Long cho biết Bộ Thông tin và Truyền thông đang quyết liệt xử lý tình trạng SIM không đúng thông tin thuê bao, SIM không chính chủ.
Trước kia, Bộ Thông tin và Truyền thông chưa có thước đo nhằm kiểm tra xem thông tin thuê bao của người sử dụng có chính xác hay không. Điều này đã thay đổi khi Bộ Công an cho ra đời Cơ sở dữ liệu Quốc gia về dân cư. Đây là căn cứ để các doanh nghiệp viễn thông tiến hành đối soát thông tin thuê bao - Thứ trưởng Phạm Đức Long nói.
Hiện, ba nhà mạng lớn là Viettel, VNPT, MobiFone chiếm 85% thuê bao phát triển mới. Các nhà mạng này đã kết nối trực tiếp tới Cơ sở dữ liệu Quốc gia về dân cư; khi đăng ký thuê bao mới, các thuê bao của 3 nhà mạng này sẽ được đối soát online, nếu khớp với Cơ sở dữ liệu Quốc gia về dân cư, thuê bao mới được chấp nhận.
Còn lại các nhà mạng nhỏ chiếm 15% tổng lượng thuê bao mới ra thị trường hàng tháng. Những nhà mạng này chưa kết nối được với Cơ sở dữ liệu Quốc gia về dân cư. Tuy nhiên, định kỳ hàng tháng, các nhà mạng sẽ phải gửi số liệu về thuê bao mới đến Bộ Thông tin và Truyền thông. Trong trường hợp sau quá trình đối soát, nếu thuê bao mới không đúng với Cơ sở dữ liệu Quốc gia về dân cư, sẽ bị xóa khỏi hệ thống.
Theo Thứ trưởng Phạm Đức Long, hiện có tình trạng nhiều người sẵn sàng đứng hộ tên để đăng ký thuê bao, dẫn đến một thuê bao có thông tin đăng ký thật, tên tuổi, địa chỉ thật nhưng người khác sử dụng. Như vậy vô hình chung một số người dân đã tiếp tay cho tình trạng SIM không chính chủ.
* Hạn chế các cuộc điện thoại không mong muốn
Liên quan đến việc ngăn chặn các cuộc gọi không mong muốn, Phó Cục trưởng Cục Viễn thông Nguyễn Phong Nhã cho biết: Trong thực tế, tin nhắn rác, cuộc gọi rác là các bản tin hoặc cuộc gọi không mong muốn. Các tin nhắn, cuộc gọi rác này có thể bị phát tán từ cả các thuê bao chính chủ và các thuê bao không chính chủ.
Để ngăn chặn các thuê bao không chính chủ, thời gian qua, các doanh nghiệp viễn thông di động bên cạnh việc chuẩn hóa thông tin chính chủ đã triển khai các biện pháp để bảo đảm các doanh nghiệp quảng cáo phải thực hiện brand name (tên thương hiệu được nhà sản xuất hoặc tổ chức áp dụng cho một sản phẩm hoặc dịch vụ cụ thể). Các doanh nghiệp thực hiện quảng cáo sẽ hiển thị tên, giảm thiểu nguy cơ bị lừa đảo, giúp người nghe hạn chế các cuộc gọi không mong muốn.
Để ngăn chặn tối đa tình trạng phát tán cuộc gọi rác trên không gian mạng, đại diện Cục Viễn thông cho rằng cần có sự chủ động vào cuộc của cơ quan, tổ chức có liên quan và của cả chính người dân. Theo đó, người dân cần cảnh giác trong việc nhận cuộc gọi từ số lạ không có trong danh bạ, truy cập vào các website, cũng như gọi lại các số điện thoại có nghi ngờ. Các các cơ quan, tổ chức cần chủ động phổ biến các số điện thoại, website, kênh liên lạc chính thống đến người sử dụng.
Người dùng cá nhân cũng cần nâng cao ý thức bảo vệ thông tin cá nhân và nhận thức được tầm quan trọng của việc sử dụng SIM chính chủ. Điều này đặt trong bối cảnh SIM điện thoại hiện đã gắn với rất nhiều hoạt động hằng ngày như tài khoản VNeID hay các dịch vụ thanh toán số.
Bộ Thông tin và Truyền thông đang làm việc với các Bộ Công Thương, Văn hóa, Thể thao và Du lịch để bàn các biện pháp xử lý, ràng buộc trách nhiệm của các đơn vị cung ứng dịch vụ, sản phẩm khi thực hiện quảng cáo qua các kênh không được phép.
Chia sẻ thêm về vấn đề này, Thứ trưởng Phạm Đức Long cho biết, SIM rác có thể tạo ra tin nhắn rác, cuộc gọi rác, nhưng cuộc gọi rác có thể được tạo ra bởi SIM chính chủ. "Đối với các cuộc gọi rác, chủ yếu là do các doanh nghiệp quảng cáo. Nếu tin nhắn rác có thể sử dụng thuật toán chặn tin nhắn rác, còn cuộc gọi rác thì chặn khá khó. Hiện nay, chúng tôi yêu cầu các doanh nghiệp đăng ký quảng cáo phải đăng ký số. Bộ sẽ tăng cường xử phạt với các cuộc gọi quảng cáo mà không đăng ký brand name" - Thứ trưởng Phạm Đức Long khẳng định
Qua kiểm tra, Bộ Thông tin và Truyền thông đã yêu cầu các nhà mạng chấn chỉnh việc bán SIM không chính chủ; đồng thời các nhà mạng cũng đã cam kết từ ngày 10/9/2023 sẽ dừng việc bán SIM qua các đại lý, chỉ phát hành tại hệ thống và các chuỗi bán có uy tín. Đây là cách để Bộ và các nhà mạng xử lý tình trạng SIM rác ra thị trường. Bộ Thông tịn và Truyền thông sẽ xử lý nghiêm, đình chỉ các doanh nghiệp phát triển thuê bao mới từ 3-12 tháng.
Khi thực hiện nhắn tin và gọi điện lừa đảo, các đối tượng chủ yếu giới thiệu là cơ quan công quyền: Công an, Viện Kiểm sát, Tòa án, ngân hàng. Bộ Thông tin và Truyền thông đã làm việc với các cơ quan chức năng; thời gian tới, các cuộc gọi của các cơ quan công quyền sẽ được định danh. Khi cơ quan nhà nước liên hệ với người dân đều có định danh cụ thể. Nếu như cuộc gọi nào gọi đến người dân mà xưng là cơ quan công quyền đều là lừa đảo - Thứ trưởng Phạm Đức Long lưu ý./.