Công tác dân tộc và các chính sách thực hiện trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh Lai Châu đã đạt được nhiều kết quả nổi bật.
Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030, giai đoạn I từ năm 2021-2025, tuyến đường nối từ bản Nà Khum tới bản Bãi Trâu (xã Khun Há) được đầu tư xây dựng với tổng kinh phí 8,6 tỷ đồng; Bản Thẳm được hỗ trợ làm đường nội đồng với kinh phí trên 5,4 tỷ đồng, từ đó giúp việc đi lại của người dân thuận tiện, giao thương buôn bán của người dân với các xã lân cận được cải thiện hơn. Song song với đó, xã được đầu tư 4 công trình thuỷ lợi (Huổi Ít 2, Nà Nong Luống, Mương Tỏn, Huổi Ít) giúp phân phối nước tưới tiêu phục vụ sản xuất nông nghiệp thuận lợi.
Anh Tao Văn Kẻo, Trưởng bản Bãi Trâu, xã Khun Há chia sẻ, được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước thông qua các chương trình, dự án, năm 2017, người dân trong bản được hỗ trợ giống chè, phân bón, đến năm 2021 chè bắt đầu cho thu hoạch, bà con rất phấn khởi, cả bản hiện có 12ha chè, cho thu nhập ổn định. Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, năm 2022 mỗi gia đình được hỗ trợ hơn 18 triệu đồng để mua trâu sinh sản, hiện đàn trâu sinh trưởng, phát triển tốt, cả bản có 40 con. Từ nguồn hỗ trợ của nhà nước cộng với thay đổi nếp nghĩ cách làm, tích cực ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật trong sản xuất, chăn nuôi đã mang lại hiệu quả kinh tế cao cho bà con.
Từ năm 2021 đến nay, xã Lê Lợi triển khai hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030, trong đó giai đoạn I từ năm 2021-2025. Nổi bật các hạng mục hỗ trợ về sản xuất, nước sinh hoạt, nhà ở, y tế, giáo dục, tạo sinh kế bền vững… được triển khai sâu rộng, đúng đối tượng thụ hưởng.
Nhiều hộ dân trên địa bàn xã Lê Lợi đã mạnh dạn đầu tư vào trồng trọt, chăn nuôi, phát triển mô hình kinh tế phù hợp với điều kiện tự nhiên từng vùng. Tiêu biểu như gia đình chị Pàn Thị Duyên (dân tộc Mảng ở bản Pá Bon). Nhờ được hỗ trợ 10 triệu đồng từ nguồn vốn Đề án phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc Mảng, chị đầu tư mua 6 con lợn giống để phát triển chăn nuôi. Do làm tốt công tác chăm sóc, phòng trừ dịch bệnh nên đàn lợn phát triển khỏe mạnh mang lại nguồn thu nhập đáng kể. Chị Duyên phấn khởi tâm sự: “Gia đình tôi được hỗ trợ vốn mua lợn giống, giờ đàn lợn phát triển tốt. Tôi sẽ tiếp tục đầu tư phát triển chăn nuôi để ổn định cuộc sống, chăm lo cho các con được học hành đầy đủ”.
Còn chị Phùng Hà Só (dân tộc Hà Nhì ở bản Chang Chảo Pá, xã Hua Bum) chia sẻ: “Gia đình tôi được thụ hưởng nhiều chính sách hỗ trợ phát triển kinh tế như: vay vốn ưu đãi, hỗ trợ mua cây, con giống, phân bón và kỹ thuật trồng trọt, chăn nuôi. Nhờ đó, kinh tế gia đình hiện đã tốt hơn, không còn lo cái ăn, cái mặc như ngày xưa nữa”.
Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số miền núi giai đoạn 2021-2025 vốn trung ương giao giai đoạn 2021-2025 cho tỉnh Lai Châu là 3.764.379 triệu đồng, riêng kế hoạch vốn năm 2025 là 864.963 triệu đồng, đến nay giải ngân được 337.505 triệu đồng, bằng 39% kế hoạch. Kết quả thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ của chương trình ước đến hết năm 2025 có 15 chỉ tiêu đã đạt và vượt như: Đường ô tô đến trung tâm xã; trạm y tế; trường học; điện; nước sinh hoạt; xem truyền hình và nghe đài phát; quy hoạch, sắp xếp, di dời, bố trí ổn định dân cư; tỷ lệ học sinh các cấp đến trường; xoá mù chữ; đào tạo lao động; xây dựng nhà sinh hoạt cộng đồng; bản có đội văn hóa, văn nghệ… Tỷ lệ hộ nghèo giảm nhanh, bình quân 3,9%/năm. Việc đầu tư cơ sở hạ tầng, nâng cao chất lượng giáo dục, y tế, văn hoá, thông tin truyền thông đã được từng bước nâng đảm bảo cả về số lượng và chất lượng, do vậy đời sống đồng bào các dân tộc nâng lên rõ rệt; hạ tầng cơ sở hoàn thiện cơ bản đáp ứng nhu cầu sản xuất cũng như sinh hoạt của đồng bào.
Các cấp, ngành trong tỉnh đã cụ thể hóa bằng những chương trình hành động, kế hoạch thực hiện; tập trung đẩy mạnh tuyên truyền sâu rộng về các chủ trương đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, Tỉnh uỷ, UBND tỉnh về công tác dân tộc, chính sách dân tộc; huy động mọi nguồn lực để triển khai có hiệu quả các chính sách cho người dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn.
Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Lai Châu Tống Thanh Hải khẳng định, tỉnh đã và đang triển khai hiệu quả các chính sách, nhất là chính sách bảo tồn, phát huy, giữ gìn bản sắc văn hóa các dân tộc, nâng cao đời sống người dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn. Thời gian tới, tỉnh tiếp tục nghiên cứu, xây dựng ban hành các chính sách liên quan đến đời sống của người dân, vùng đồng bào dân tộc thiểu số; tích cực chỉ đạo tăng cường công tác tuyên truyền chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về công tác dân tộc, tôn giáo; tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng, tập huấn về công tác dân tộc, tôn giáo cho cán bộ, công chức. Đồng thời, triển khai thực hiện các Chương trình mục tiêu quốc gia nhằm nâng cao đời sống người dân, nhất là vùng đồng bào dân tộc thiểu số; tăng cường công tác sắp xếp ổn định dân cư, đảm bảo an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn.
Các cấp, ngành, địa phương của tỉnh tiếp tục thực hiện hiệu quả 6 đề án, chính sách đối với vùng đồng bào dân tộc và miền núi. Bao gồm: Đề án phát triển kinh tế - xã hội vùng các dân tộc Mảng, La Hủ, Cống trên địa bàn tỉnh Lai Châu; Đề án hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội các dân tộc thiểu số rất ít người giai đoạn 2016 - 2025; Đề án Chính sách đặc thù hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội vùng dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2017 – 2020; Đề án “Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số”; Đề án “Hỗ trợ hoạt động bình đẳng giới vùng dân tộc thiểu số giai đoạn 2018-2025”; Chính sách đối với người có uy tín.
Các chính sách dân tộc được triển khai đảm bảo nguyên tắc dân chủ, công khai, đảm bảo đầu tư, hỗ trợ đúng và trúng đối tượng. Trong quá trình thực hiện có sự tham gia của người dân trong việc lựa chọn đối tượng, nội dung đầu tư; hỗ trợ, giám sát quá trình tổ chức thực hiện chính sách. Các nguồn vốn được bố trí kịp thời với tổng kinh phí trên 224 tỷ đồng.
Trong 5 năm qua, toàn tỉnh đã cải tạo, nâng cấp 6 tuyến quốc lộ, 10 tuyến đường địa phương với tổng chiều dài trên 1.000 km; cứng hóa gần 4.000 km đường giao thông nông thôn; đầu tư xây mới và sửa chữa 110 công trình cấp nước sinh hoạt; đầu tư đồng bộ thiết chế văn hoá, cơ sở vật chất trường, lớp học. Đào tạo nghề cho 47.268 người là dân tộc thiểu số; tuyển dụng 623 công chức, viên chức người dân tộc thiểu số. Các cấp, ngành trong tỉnh triển khai có hiệu quả hàng nghìn mô hình sinh kế hỗ trợ cho bà con vùng đồng bào dân tộc thiểu số về cây, con giống, chuyển giao khoa học kỹ thuật; liên kết sản xuất.
Đến nay, tổng sản phẩm trên địa bàn tỉnh (GRDP) ước đạt 5,4%/năm, quy mô GRDP theo giá hiện hành ước đạt 32.595 tỷ đồng, bình quân đầu người ước đạt 65 triệu đồng. Toàn tỉnh có 280 sản phẩm được công nhận OCOP từ 3 sao trở lên. 100% các cơ sở khám chữa bệnh thực hiện tốt công tác khám chữa bệnh cho các đối tượng chính sách là người nghèo, cận nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số. Cơ sở vật chất trường lớp tiếp tục được đầu tư, tỷ lệ phòng học kiên cố đạt 79,7%; đội ngũ thầy thuốc, nhân viên y tế được kiện toàn, đạt tỷ lệ 13,1 bác sĩ/vạn dân…
Nhưng kết quả trên là động lực để trong giai đoạn tiếp theo, các cấp, ngành trong tỉnh sẽ nỗ lực khắc phục những khó khăn, triển khai hiệu quả các chính sách dân tộc trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số.
Ông Nguyễn Đức Thuận, Phó Giám đốc Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Lai Châu cho biết, thời gian tới, Sở tiếp tục tham mưu cho tỉnh công tác quản lý nhà nước về dân tộc và tôn giáo, đặc biệt là các chính sách liên quan đến vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Đẩy mạnh nâng cao chất lượng về công tác truyền thông vận động đồng bào dân tộc thiểu số chấp hành tốt chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, các quy định của địa phương. Huy động mọi nguồn lực, phát huy sức mạnh của cả hệ thống chính trị trong việc tổ chức triển khai thực hiện có trọng tâm, trọng điểm, hiệu quả các chương trình, chính sách đang được triển khai trên địa bàn.
Những quyết tâm, nỗ lực lớn của các cấp, ngành, địa phương tỉnh, với tinh thần trên dưới đồng thuận, cùng sự góp sức vươn lên của nhân dân. Đời sống kinh tế của bà con vùng đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh chắc chắn sẽ có nhiều khởi sắc hơn, cùng tỉnh thực hiện hoá khát vọng “phát triển nhanh, xanh, bền vững”, hướng đến là tỉnh phát triển khá trong khu vực phía Bắc của Tổ quốc./.