Trung tâm sẽ phát triển các nền tảng phục vụ dự báo, cảnh báo môi trường theo cách tiếp cận đa mô hình và đa nguồn dữ liệu...
Ngày 14/5, tại Hà Nội, Bộ Tài nguyên và Môi trường tổ chức khánh thành Trung tâm Tích hợp, xử lý thông tin, dữ liệu và Điều hành mạng lưới quan trắc môi trường quốc gia. Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đặng Quốc Khánh cùng lãnh đạo Bộ, lãnh đạo các đơn vị trực thuộc Bộ dự lễ khánh thành.
Trung tâm Tích hợp, xử lý thông tin, dữ liệu và Điều hành mạng lưới quan trắc môi trường quốc gia do Trung tâm Quan trắc môi trường miền Bắc (thuộc Cục Kiểm soát ô nhiễm môi trường, Bộ Tài nguyên và Môi trường) quản lý và vận hành có địa chỉ tại số 79 Văn Tiến Dũng (phường Minh Khai, quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội).
Phát biểu tại Lễ khánh thành, Cục trưởng Cục Kiểm soát ô nhiễm môi trường Hoàng Văn Thức cho biết, Trung tâm Tích hợp, xử lý thông tin, dữ liệu và Điều hành mạng lưới quan trắc môi trường đã hoàn thành, đáp ứng tiến độ đề ra. Trung tâm được xây dựng với mục tiêu tích hợp toàn bộ hệ thống dữ liệu quan trắc chất lượng môi trường trong một hệ thống chung, chia sẻ dữ liệu và công bố thông tin chất lượng môi trường trên toàn quốc theo quy định của Luật Bảo vệ môi trường năm 2020; triển khai một số mô hình chuyển đổi số bảo đảm thông tin đồng bộ, có hệ thống và độ tin cậy cao nhằm hướng đến thực hiện hiệu quả Quy hoạch tổng thể Quan trắc môi trường quốc gia giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 224/QĐ-TTg ngày 7/3/2024.
Hiện Trung tâm tiếp nhận, xử lý, phân tích số liệu quan trắc tự động của 5 dạng dữ liệu gồm: không khí xung quanh, nước mặt, nước thải, khí thải và nước ngầm từ gần 2.000 Trạm quan trắc môi trường trên 63 tỉnh, thành phố trong cả nước thông qua phần mềm Quản lý dữ liệu quan trắc môi trường tự động (EnviSoft); qua đó giúp cơ quan quản lý nhà nước về môi trường từ Trung ương đến địa phương theo dõi diễn biến chất lượng môi trường nước và không khí, đánh giá hiện trạng chất lượng môi trường không khí các vùng, các địa phương thông qua chỉ số AQI; theo dõi, giám sát hoạt động xả thải của các cơ sở sản xuất, khu - cụm công nghiệp thuộc đối tượng phải lắp đặt, truyền số liệu quan trắc tự động, liên tục theo quy định, giúp nâng cao hiệu quả giám sát các nguồn thải lớn; hỗ trợ công tác công bố, công khai thông tin quan trắc môi trường theo quy định.
Các dữ liệu quan trắc môi trường xung quanh và quan trắc nguồn thải được thu nhận từ các hệ thống quan trắc tự động, liên tục là nguồn thông tin đầu vào tin cậy để phục vụ hiệu quả công tác công bố, công khai thông tin quan trắc môi trường đến các nhà quản lý và người dân. Việc công bố, công khai thông tin được thực hiện thông qua nền tảng web và ứng dụng di động (trên trang web của cơ quan quản lý nhà nước về môi trường, ứng dụng EnviSoft và VNAir). Các dữ liệu về quan trắc nêu trên cũng được kết nối liên thông với Hệ thống thông tin điện tử phục vụ điều hành của Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ.
Theo ông Hoàng Văn Thức thời gian tới, Trung tâm sẽ phát triển các nền tảng phục vụ dự báo, cảnh báo môi trường theo cách tiếp cận đa mô hình và đa nguồn dữ liệu; trước mắt tập trung phát triển cảnh báo và tiến tới dự báo chất lượng môi trường tại một số thành phố lớn.
Với cơ sở hạ tầng và hệ thống trang thiết bị hiện đại, đồng bộ được đầu tư, Trung tâm Tích hợp, xử lý thông tin, dữ liệu và Điều hành mạng lưới quan trắc môi trường quốc gia sẽ đảm nhiệm tốt vai trò đầu mạng của hoạt động quan trắc môi trường trên toàn quốc, tích hợp liên thông đa nguồn dữ liệu, thống nhất từ Trung ương đến địa phương. Cùng với lộ trình phát triển các hệ thống phần mềm, Trung tâm sẽ cung cấp thông tin đầy đủ, chính xác về hiện trạng, diễn biến chất lượng môi trường, công khai minh bạch thông tin cho cộng đồng; tiếp tục hỗ trợ đắc lực cho công tác giám sát, kiểm soát ô nhiễm môi trường, tiến đến cảnh báo, dự báo chất lượng môi trường./.
