Khu Di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Căn cứ Trung ương Cục miền Nam (xã Tân Lập, tỉnh Tây Ninh) đã trở thành điểm đến linh thiêng trong hành trình về nguồn.
Từ một “thủ đô kháng chiến” với mật danh R (hay còn gọi là Căn cứ Bắc Tây Ninh) giữa đại ngàn thời kháng chiến chống đế quốc Mỹ cứu nước, ngày nay, Khu Di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Căn cứ Trung ương Cục miền Nam (xã Tân Lập, tỉnh Tây Ninh) đã trở thành điểm đến linh thiêng trong hành trình về nguồn, nơi du khách tìm lại dấu ấn hào hùng của lịch sử dân tộc.
Với sự quan tâm đầu tư, chỉnh trang, không gian di tích ngày càng thu hút đông đảo học sinh, sinh viên, cựu chiến binh và du khách cả nước. Đây không chỉ là điểm tham quan mà còn là “địa chỉ đỏ” giàu ý nghĩa, góp phần giáo dục truyền thống cách mạng, hun đúc tinh thần yêu nước cho thế hệ hôm nay và mai sau.
*"Bảo tàng sống" giữa đại ngàn
Khu Di tích Căn cứ Trung ương Cục miền Nam có diện tích quy hoạch 1.644 ha, được Thủ tướng Chính phủ công nhận là Di tích quốc gia đặc biệt theo Quyết định số 548/QĐ-TTg ngày 10/5/2012. Toàn khu được quy hoạch thành ba chức năng chính: Khu di tích phục dựng nguyên bản nhà ở, hội trường, hào giao thông và các hiện vật cách mạng; khu tưởng niệm trưng bày bản đồ tác chiến, bàn làm việc, vũ khí, kỷ vật chiến tranh cùng nhiều hình ảnh tư liệu quý; khu bảo tồn cảnh quan thiên nhiên - du lịch gắn với rừng Chàng Riệc, kết hợp phát triển dịch vụ du lịch.
Trải qua nhiều giai đoạn phục hồi, từ năm 1992 đến nay, nơi đây từng bước tái hiện không gian hào hùng của một thời khói lửa, ghi dấu những quyết sách chiến lược của cách mạng miền Nam. Đây cũng là nơi làm việc, sinh sống của nhiều đồng chí lãnh đạo cấp cao trong những năm tháng kháng chiến ác liệt chống đế quốc Mỹ.
Ẩn mình giữa thảm xanh ngút ngàn của Vườn Quốc gia Lò Gò - Xa Mát, khu di tích hiện lên như một “bảo tàng sống” giữa đại ngàn. Những căn hầm chữ A kiên cố, những hội trường đơn sơ, lán trại mộc mạc cùng vô số hiện vật gắn với đời sống, công việc của các đồng chí lãnh đạo, cán bộ, chiến sĩ năm xưa vẫn được gìn giữ nguyên vẹn. Mỗi bước chân trên con đường rợp bóng cây chính là một lần chạm vào ký ức hào hùng để hôm nay, trong khung cảnh thanh bình, du khách không chỉ tham quan mà còn lắng đọng cảm xúc, bồi đắp thêm niềm tự hào và tình yêu Tổ quốc.
Anh Trần Quốc Cường (ngụ tại Thành phố Hồ Chí Minh) xúc động chia sẻ: “Khi tham quan các di tích nơi đây, tôi như được sống lại những năm tháng gian khổ mà cha ông đã trải qua để lãnh đạo kháng chiến đi đến ngày toàn thắng. Từng dấu tích đều là minh chứng sống động cho tinh thần kiên định, bất khuất của dân tộc. Đó là những bài học vô giá để thế hệ hôm nay tiếp nối trong công việc và cuộc sống, góp phần xây dựng đất nước ngày càng giàu mạnh”.
Cùng chung cảm xúc, ông Trần Quang Hùng (cùng ngụ Thành phố Hồ Chí Minh) cho biết, trong guồng quay hối hả của xã hội hiện đại và dòng chảy thông tin giải trí đa chiều, lớp trẻ đôi khi bị cuốn trôi, thậm chí lãng quên lịch sử. Chính vì vậy, chuyến hành trình về “địa chỉ đỏ” Trung ương Cục miền Nam không chỉ giúp ông và nhiều bạn trẻ tìm lại giá trị thiêng liêng mà còn là lời nhắc nhở về trách nhiệm gìn giữ, trân trọng và tiếp nối truyền thống hào hùng của cha anh.
Còn với bạn trẻ Cao Lê Khánh Dân (ngụ tỉnh Đồng Nai), đó là niềm vinh dự và tự hào khi được đặt chân đến mảnh đất từng ghi dấu những quyết sách quan trọng của cách mạng. “Mỗi hiện vật, mỗi câu chuyện nơi đây giúp thế hệ trẻ chúng tôi cảm nhận rõ hơn tinh thần kiên trung, bất khuất và trí tuệ sáng tạo của cha ông. Chuyến đi không chỉ là trải nghiệm mà còn là lời nhắc nhở để bản thân ý thức sâu sắc hơn trách nhiệm của tuổi trẻ hôm nay”. Với Khánh Dân, sau chuyến hành trình sẽ là sự nỗ lực nhiều hơn trong công tác, góp phần lan tỏa những giá trị tốt đẹp của dân tộc, cổ vũ tinh thần yêu nước cũng như khát vọng phát triển, hội nhập trong giai đoạn mới.
Theo thống kê của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Tây Ninh, lượng khách đến tham quan Khu Di tích Trung ương Cục miền Nam tăng đều qua từng năm. Năm 2023, nơi đây đón hơn 115.000 lượt khách; năm 2024, con số vượt 130.000 lượt; riêng 9 tháng năm 2025 đã có trên 60.000 lượt khách. Những con số này cho thấy sức hút đặc biệt của khu di tích trong lòng du khách gần xa. Qua đó, góp phần nâng lượng khách tham quan các khu, điểm du lịch của toàn tỉnh 9 tháng đạt 6,18 triệu lượt, tăng 9,7% so cùng kỳ; tổng doanh thu du lịch đạt 4.140 tỷ đồng, tăng 40,5% so cùng kỳ.
*Đầu tư tôn tạo, nâng tầm giá trị di tích
Ông Nguyễn Thành Thanh, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Tây Ninh cho biết, để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của du khách, tỉnh luôn quan tâm, đầu tư nâng cấp Khu Di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Căn cứ Trung ương Cục miền Nam. Đặc biệt, ngày 19/4/2025, Tây Ninh đã khánh thành dự án “Tu bổ, tôn tạo một số hạng mục công trình thuộc Khu di tích” nhân kỷ niệm 50 năm Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, chào mừng Đại hội XIV của Đảng và Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XII.
Điểm nhấn nổi bật của dự án là công trình Bức tranh hoành tráng được tu bổ, tôn tạo, cùng với kịch bản phim trình chiếu 3D mapping ứng dụng công nghệ hiện đại, giúp tái hiện sinh động giá trị lịch sử của khu di tích. Những hạng mục này không chỉ phục vụ tốt hơn cho lượng khách ngày càng đông đảo mà còn gia tăng sức hấp dẫn của điểm đến, xứng tầm là một trong bốn điểm du lịch trọng điểm của tỉnh Tây Ninh.
Tỉnh còn phối hợp với các đơn vị triển khai dự án “Yêu lắm Việt Nam”, với trạm tương tác đặt tại Nhà đón tiếp. Tại đây, du khách có thể dùng điện thoại quét chip NFC để check-in, lưu giữ hình ảnh, tìm hiểu thông tin và nhận quà tặng. Hoạt động mới mẻ này tạo nên trải nghiệm hấp dẫn, góp phần quảng bá rộng rãi hình ảnh các địa danh lịch sử, văn hóa trên cả nước.
Theo ông Nguyễn Thành Thanh, Tây Ninh hiện tiếp tục lập nhiệm vụ quy hoạch bảo quản, tu bổ và phục hồi Khu Di tích Trung ương Cục miền Nam, với định hướng không chỉ gìn giữ di sản cách mạng quý báu mà còn khai thác giá trị này thành động lực phát triển du lịch.
“Thời gian tới, ngành du lịch mở rộng các sản phẩm du lịch về nguồn gắn với hệ thống di tích lịch sử. Chúng tôi sẽ kết nối khu di tích này với các dự án du lịch sinh thái thuộc Vườn Quốc gia Lò Gò - Xa Mát, hình thành chuỗi du lịch về nguồn kết hợp sinh thái đặc sắc, hấp dẫn”, ông Nguyễn Thành Thanh nhấn mạnh./.
