Việt Nam đang bước vào một giai đoạn phát triển có ý nghĩa lịch sử. Đại hội XIII của Đảng đã đề ra tầm nhìn chiến lược: Đến năm 2030 trở thành nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao; đến năm 2045 trở thành nước phát triển, thu nhập cao.
Ngày 16/9, tại Hà Nội, Viện Kinh tế Việt Nam và Thế giới (Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam), phối hợp với Trường Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội tổ chức Hội thảo quốc tế chủ đề “Động lực cho tăng trưởng kinh tế Việt Nam trong kỷ nguyên mới”. Đây là một hoạt động trong khuôn khổ Hội thảo quốc tế Việt Nam học, do Đại học Quốc gia Hà Nội và Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam đồng tổ chức. Sự kiện thu hút đông đảo các chuyên gia, học giả trong nước và quốc tế tham dự, nhằm trao đổi học thuật, chia sẻ kinh nghiệm và gợi mở giải pháp cho tăng trưởng kinh tế Việt Nam trong giai đoạn phát triển mới.
Phát biểu khai mạc, Tiến sĩ Nguyễn Đức Hiển, Phó Trưởng ban Ban Chính sách, Chiến lược Trung ương nhấn mạnh, Việt Nam đang bước vào một giai đoạn phát triển có ý nghĩa lịch sử. Đại hội XIII của Đảng đã đề ra tầm nhìn chiến lược: Đến năm 2030 trở thành nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao; đến năm 2045 trở thành nước phát triển, thu nhập cao. Mục tiêu tăng trưởng kinh tế hai con số giai đoạn 2026 – 2030 không chỉ là khát vọng mà còn thể hiện bản lĩnh, tầm nhìn và năng lực điều hành vĩ mô của đất nước.
Việt Nam không thể tiếp tục dựa vào những động lực truyền thống như tài nguyên, lao động giá rẻ hay vốn đầu tư mở rộng vốn đã giảm hiệu quả. Đất nước cần kiến tạo những động lực phát triển hiện đại và bền vững, gắn với chuyển đổi số, kinh tế xanh, đồng thời tận dụng tối đa cơ hội từ hội nhập quốc tế. Trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu gay gắt, chuỗi cung ứng dịch chuyển và xu thế phát triển xanh, đổi mới sáng tạo, đòi hỏi chúng ta phải đổi mới tư duy, có chiến lược linh hoạt và đột phá.
Theo Tiến sĩ Nguyễn Đức Hiển, các động lực then chốt là hoàn thiện thể chế, thúc đẩy khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, phát huy vai trò kinh tế tư nhân, thu hút FDI gắn với chuyển giao công nghệ và gắn tăng trưởng với phát triển bền vững. Với quyết tâm chính trị và khát vọng vươn lên, Việt Nam có đủ cơ sở để hiện thực hóa mục tiêu trở thành quốc gia phát triển, thu nhập cao vào giữa thế kỷ XXI.
Tiến sĩ Phạm Anh Tuấn, Phó Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam và Thế giới cho rằng, trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu đang biến động nhanh chóng, việc tìm kiếm và phát huy các động lực mới cho tăng trưởng có ý nghĩa then chốt đối với Việt Nam. Bên cạnh những thành tựu đã đạt được, nền kinh tế nước ta vẫn đối diện không ít thách thức như năng suất lao động còn thấp, cơ cấu ngành nghề chuyển dịch chậm, sức cạnh tranh của doanh nghiệp còn hạn chế. Để vượt qua những trở ngại này, Việt Nam cần tập trung vào ba trụ cột chính: Đổi mới thể chế theo hướng minh bạch, thuận lợi cho doanh nghiệp; đẩy mạnh ứng dụng khoa học – công nghệ, đặc biệt là chuyển đổi số và kinh tế xanh; phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu mới của thị trường. Theo Tiến sĩ Phạm Anh Tuấn, nếu tận dụng tốt các cơ hội từ hội nhập quốc tế và cải cách mạnh mẽ từ bên trong, Việt Nam hoàn toàn có thể tạo ra bước bứt phá, duy trì tốc độ tăng trưởng bền vững trong kỷ nguyên mới.
Phó Giáo sư, Tiến sĩ Lê Trung Thành, Hiệu trưởng Trường Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội cho biết, Việt Nam đang ở ngã rẽ phát triển quan trọng. Những mô hình cũ dựa vào tài nguyên, lao động giá rẻ đã tới hạn; đất nước cần động lực mới có chiều sâu, tính đổi mới và lan tỏa, phù hợp bối cảnh kỷ nguyên số và kinh tế xanh. Trong đó, trụ cột chính yếu là: Thể chế hiệu quả, nguồn nhân lực chất lượng, đổi mới sáng tạo gắn với công nghệ số, phát triển xanh và khả năng học hỏi, hợp tác. Trường Đại học Kinh tế – Đại học Quốc gia Hà Nội với nhiệm vụ “nghiên cứu định hướng chính sách, kết nối tri thức toàn cầu, phục vụ phát triển quốc gia” cam kết đóng góp tri thức, gắn nghiên cứu học thuật với thực tiễn, đồng thời mở rộng hợp tác quốc tế để hiện thực hóa các mục tiêu phát triển bền vững của Việt Nam.
Tại hội thảo, các đại biểu thống nhất cho rằng, cần xây dựng những động lực tăng trưởng bền vững hơn, trước hết là củng cố an toàn tài chính vĩ mô, kiểm soát lạm phát, nợ công, đồng thời nâng cao chất lượng quản trị nhà nước, cải cách bộ máy và tăng cường minh bạch. Song song đó, cần phát triển thị trường vốn, chứng khoán, bất động sản một cách minh bạch và hiệu quả; thúc đẩy năng lượng tái tạo, chuyển đổi xanh, gắn với cơ chế tài chính phù hợp. Một số ý kiến cũng đề xuất cần chú trọng nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, khuyến khích phát triển khu vực kinh tế tư nhân, thúc đẩy liên kết với các doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài và tăng cường đổi mới sáng tạo, qua đó nâng cao khả năng chống chịu và bảo đảm tăng trưởng bền vững trong dài hạn./.
