Lớp tập huấn có ý nghĩa đặc biệt quan trọng góp phần giữ gìn, lan tỏa và làm sống dậy các giá trị văn hóa đặc sắc của đồng bào các dân tộc Tày, Nùng.
Nhằm triển khai hiệu quả Dự án 6 thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, từ ngày 3-5/12, Cục Văn hóa các Dân tộc Việt Nam phối hợp Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Thái Nguyên, UBND xã Võ Nhai (tỉnh Thái Nguyên) tổ chức lớp tập huấn “Truyền dạy, trình diễn mô hình bảo tồn phát huy giá trị văn hóa phi vật thể dân ca, dân vũ dân tộc Tày, Nùng xã Võ Nhai”.
Lớp tập huấn có sự tham gia của 50 học viên là nghệ nhân, hạt nhân văn nghệ quần chúng người Tày, Nùng đang sinh sống tại địa phương. Nghệ nhân Nhân dân Hoàng Thị Bích Hồng, Chủ nhiệm Câu lạc bộ Hát Then – Đàn Tính tỉnh Thái Nguyên trực tiếp hướng dẫn các nội dung thực hành và phương pháp truyền dạy dân ca, dân vũ truyền thống.
Phát biểu tại lễ khai mạc, bà Trần Thị Hương Ly, Phó Chủ tịch UBND xã Võ Nhai, Phó Trưởng ban tổ chức mô hình bảo tồn phát huy giá trị văn hóa phi vật thể dân ca, dân vũ dân tộc Tày, Nùng xã Võ Nhai khẳng định, lớp tập huấn có ý nghĩa đặc biệt quan trọng góp phần giữ gìn, lan tỏa và làm sống dậy các giá trị văn hóa đặc sắc của đồng bào các dân tộc Tày, Nùng tại xã.
Võ Nhai là xã có trên 70% dân số là đồng bào dân tộc thiểu số, trong đó Tày, Nùng chiếm tỉ lệ lớn và còn lưu giữ kho tàng văn hóa đặc sắc, nổi bật là hát Then, đàn Tính và các điệu múa dân gian. Trong đó, Di sản thực hành Then của người Tày, Nùng, Thái ở Việt Nam đã được UNESCO ghi danh vào danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Thời gian qua, việc bảo tồn và phát huy di sản hát Then, đàn Tính đã được Sở VHTTDL Thái Nguyên, xã Võ Nhai và cộng đồng đặc biệt quan tâm, qua đó góp phần gìn giữ bản sắc văn hoá quý báu của dân tộc cũng như góp phần vào sự phát triển kinh tế - xã hội, phát triển du lịch tại địa phương.
Tuy nhiên, trong bối cảnh hội nhập sâu rộng, các giá trị văn hóa phi vật thể đang đứng trước nguy cơ mai một, đòi hỏi sự hỗ trợ mạnh mẽ từ các cơ quan quản lý nhà nước và sự tham gia chủ động của cộng đồng, đặc biệt là sự vào cuộc tích cực của đồng bào dân tộc thiểu số tại chính địa phương.
Việc tổ chức lớp tập huấn góp phần tăng cường năng lực thực hành, phục dựng và bảo tồn văn hóa truyền thống, đồng thời tạo nền tảng để địa phương phát triển mô hình sinh hoạt văn hóa dân gian gắn với du lịch sinh thái – văn hóa. Đây cũng là một trong những nhiệm vụ quan trọng trong việc cụ thể hóa chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa các dân tộc thiểu số.
“Chương trình diễn ra tại xã Võ Nhai được nhận định là vô cùng phù hợp. Địa phương có khu du lịch danh thắng Phượng Hoàng và làng du lịch cộng đồng Mỏ Gà. Việc bảo tồn các giá trị văn hóa phi vật thể của địa phương chính là nét thu hút, hấp dẫn du khách đến với Võ Nhai”, bà Ly nhận định.
Trong khuôn khổ chương trình, Cục Văn hóa các Dân tộc tiến hành ghi hình, lưu trữ và chuyển giao phim tư liệu về quá trình tập huấn, từ đó xây dựng ngân hàng dữ liệu phục vụ tra cứu, giảng dạy, biểu diễn và bảo tồn lâu dài. Việc ứng dụng công nghệ số trong lưu trữ và quảng bá được xác định là hướng đi phù hợp, góp phần nhân rộng mô hình và lan tỏa giá trị di sản tới cộng đồng các dân tộc.
Lớp tập huấn không chỉ mang ý nghĩa bồi đắp tri thức, truyền dạy kỹ năng, mà còn khẳng định cam kết của ngành văn hóa trong việc gìn giữ, làm sống lại các giá trị di sản của đồng bào Tày, Nùng – nơi thực hành Then đã được UNESCO ghi danh là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại./.
(Bài viết có sự phối hợp thực hiện của Vụ Pháp chế, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch)
