Hội nghị là diễn đàn khoa học để các nhà nghiên cứu, chuyên gia và nhà quản lý chia sẻ kết quả nghiên cứu mới, đề xuất các chính sách, giải pháp kỹ thuật phù hợp, đảm bảo phát triển bền vững hạ tầng, tài nguyên và môi trường Việt Nam.
Ngày 24/10, Trường Đại học Trà Vinh (tỉnh Vĩnh Long) phối hợp với Hội Địa chất công trình và Môi trường Việt Nam tổ chức hội nghị khoa học toàn quốc “Địa chất công trình- Địa kỹ thuật và môi trường phục vụ phát triển bền vững” (VIETGEO2025). Hội nghị thu hút trên 100 nhà khoa học, giảng viên, chuyên gia, nhà nghiên cứu ở lĩnh vực địa chất, môi trường đến từ các viện, trường và các cơ quan quản lý nhà nước.
Theo Tiến sĩ Vũ Thanh Bình, Phó Cục trưởng Cục Khoa học, Công nghệ và Thông tin (Bộ Giáo dục và Đào tạo), trong bối cảnh cả nước đang triển khai mạnh mẽ Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia và Nghị quyết 71-NQ/TW về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo, việc nâng cao năng lực nghiên cứu, ứng dụng, chuyển giao công nghệ trong lĩnh vực địa chất công trình, địa kỹ thuật và môi trường là hết sức cần thiết. Các vấn đề về ổn định nền móng công trình, tai biến địa chất, xói lở - sụt lún đất, thiếu hụt nguồn vật liệu xây dựng và hiện tượng xâm nhập mặn đang đặt ra những thách thức to lớn đối với công tác xây dựng cơ sở hạ tầng, đặc biệt là tại khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, nơi đang chịu ảnh hưởng nặng nề của biến đổi khí hậu.
Bộ Giáo dục và Đào tạo luôn xác định khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo là động lực phát triển cốt lõi của hệ thống giáo dục đại học, gắn kết chặt chẽ với nhu cầu phát triển của nền kinh tế tri thức, kinh tế xanh. Thời gian tới, Cục Khoa học, Công nghệ và Thông tin tiếp tục đồng hành cùng cơ sở giáo dục đại học trong việc thúc đẩy nghiên cứu ứng dụng, chuyển giao công nghệ và kết nối với doanh nghiệp - địa phương, qua đó góp phần hình thành mạng lưới đổi mới sáng tạo quốc gia.
Phó Giáo sư, Tiến sĩ Tạ Đức Thịnh, Chủ tịch Hội Địa chất công trình và Môi trường Việt Nam cho biết, Đồng bằng sông Cửu Long là một trong các vùng kinh tế trọng điểm của đất nước, đóng vai trò quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế- xã hội và đảm bảo an ninh- quốc phòng quốc gia. Tuy nhiên, ảnh hưởng biến đổi khí hậu cực đoan khiến khu vực này ngày càng xuất hiện nhiều hiện tượng sạt lở bờ sông, bờ biển; sụt lún mặt đất; khan hiếm vật liệu xây dựng; ô nhiễm môi trường nước… Hội nghị là diễn đàn khoa học để các nhà nghiên cứu, chuyên gia và nhà quản lý chia sẻ kết quả nghiên cứu mới, cập nhật công nghệ tiên tiến, đề xuất các chính sách, giải pháp kỹ thuật phù hợp, đảm bảo phát triển bền vững hạ tầng, tài nguyên và môi trường Việt Nam.
Các chuyên gia, nhà khoa học đã công bố, thảo luận các kết quả nghiên cứu mới nhất liên quan đến các chủ đề nêu trên, trong đó có các vấn đề liên quan đến nguồn vật liệu xây dựng tự nhiên, gia cố nền đất yếu phục vụ xây dựng tuyến đường cao tốc ở Đồng bằng sông Cửu Long; giải pháp đảm bảo ổn định bờ sông, bờ biển; sụt lún mặt đất, ô nhiễm nước dưới đất, ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong giải quyết các bài toán địa kỹ thuật...
Giáo sư, Tiến sĩ Phạm Quý Nhân, Hội Địa chất thủy văn Việt Nam cho rằng, nước ta bị ảnh hưởng nặng bởi biến đổi khí hậu và nước biển dâng, tình trạng xâm nhập mặn ngày càng nghiêm trọng. Trong khi đó, công tác quy hoạch, điều tra, đánh giá và triển khai xây dựng mạng quan trắc tài nguyên nước còn chậm, nhiều hạn chế về hạ tầng nghiên cứu và công nghệ, thiếu phòng thí nghiệm hiện đại, thiếu hệ thống tính toán hiệu năng cao. Cùng đó là các thách thức về nhận thức cộng đồng, quản lý khai thác…
Để việc nghiên cứu đảm bảo khả thi trong thời gian tới, Việt Nam cần tích hợp, ứng dụng các công nghệ mới, trí tuệ nhân tạo trong dự báo xâm nhập mặn, viễn thám, nghiên cứu phục vụ khai thác bền vững; xây dựng phòng thí điểm nghiên cứu hiện đại, xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về xâm nhập mặn; tăng cường giải pháp nâng cao nhận thức cho cộng đồng về tài nguyên nước.
Theo Phó Giáo sư, Tiến sĩ Phạm Huy Giao, Trường Đại học Dầu khí Việt Nam, vùng Đồng bằng sông Hồng và Đồng bằng sông Cửu Long đang đối mặt nguy cơ sụt lún nghiêm trọng do tình trạng khai thác nước ngầm kéo dài. Trong bối cảnh chuyển đổi số mạnh mẽ, Việt Nam cần thúc đẩy ứng dụng công nghệ mới trong mô phỏng và dự báo sụt lún; đẩy mạnh sử dụng công nghệ viễn thám hiện đại để giám sát biến dạng mặt đất trên phạm vi rộng. Việc kết hợp nghiên cứu – quan trắc – mô hình hóa số sẽ là hướng đi bền vững giúp Việt Nam quản lý tốt hơn tài nguyên nước ngầm và hạn chế rủi ro sụt lún cho hạ tầng đô thị và đồng bằng ven biển./.
