Việc thực hiện tốt chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế với nhiều kết quả quan trọng đã góp phần khẳng định sâu sắc hơn giá trị nhân văn, ưu việt của các chính sách an sinh này.
Giữ vai trò trụ cột chính trong hệ thống an sinh xã hội quốc gia, chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế - hai chính sách nhân văn, ưu việt của Đảng và Nhà nước ta - hoạt động vì mục đích an sinh xã hội, không vì lợi nhuận. Nhà nước tổ chức, thực hiện hai chính sách này nhằm ổn định lâu dài đời sống người dân, người lao động; bảo đảm mọi công dân đều được thụ hưởng các quyền lợi an sinh (các chế độ ốm đau, thai sản, hưu trí…) và được khám, chữa bệnh, hưởng quyền lợi các dịch vụ kỹ thuật y tế, thuốc… do Quỹ bảo hiểm y tế chi trả, góp phần bảo vệ, chăm sóc sức khỏe nhân dân.
Vì mục tiêu an sinh xã hội, không vì lợi nhuận
Những năm qua, được sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, cơ chế, chính sách, pháp luật về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế ngày càng hoàn thiện, đồng bộ theo hướng gia tăng quyền, lợi ích của người tham gia, phù hợp với tình hình phát triển kinh tế – xã hội của đất nước và thông lệ quốc tế, góp phần bảo đảm tốt hơn đời sống vật chất và tinh thần của người dân trước những biến cố, rủi ro, giúp bảo đảm an sinh xã hội.
Hiện có hai loại hình bảo hiểm xã hội là bắt buộc và tự nguyện, trong đó, chính sách bảo hiểm xã hội bắt buộc có vai trò đặc biệt quan trọng không chỉ với người lao động mà còn với cả doanh nghiệp. Chính sách này giúp người lao động ổn định cuộc sống ngay khi đang làm việc và trợ giúp họ khi không còn khả năng lao động thông qua thụ hưởng 5 chế độ: ốm đau, thai sản, tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp, hưu trí và tử tuất.
Việc người lao động được tham gia chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế đầy đủ sẽ có thêm động lực giúp doanh nghiệp phát triển sản xuất, kinh doanh mà không phải lo lắng về nguồn lao động. Mặt khác, việc được tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế cũng là một quyền lợi quan trọng để nhiều doanh nghiệp thu hút người lao động.
Chung mục tiêu với bảo hiểm xã hội bắt buộc, để ngày càng có nhiều người được bảo đảm an sinh xã hội sau khi hết tuổi lao động, năm 2008, chính sách bảo hiểm xã hội tự nguyện ra đời nhằm tạo cơ hội cho mọi người lao động ở khu vực phi chính thức được tham gia bảo hiểm xã hội. Chính sách bảo hiểm xã hội tự nguyện được thực hiện đã đem lại lợi ích rất rõ, giúp mọi người dân có thể tiếp cận được chính sách hưu trí và được cấp thẻ bảo hiểm y tế miễn phí khi hết tuổi lao động.
Bảo hiểm xã hội Việt Nam cho biết, chế độ hưu trí trong chính sách bảo hiểm xã hội đang được thiết kế rất có lợi cho người lao động với mức hưởng cao hơn nhiều so với mức đóng góp. Mức hưởng lương hưu không phải mức cố định tại thời điểm nghỉ hưu mà định kỳ được điều chỉnh tăng theo chỉ số giá tiêu dùng và tăng trưởng kinh tế.
Chỉ tính riêng từ năm 1995 đến nay, Nhà nước đã điều chỉnh lương hưu 22 lần. Trong các năm qua, dù tình hình kinh tế khó khăn do ảnh hưởng của dịch COVID-19, nhưng lương hưu vẫn được điều chỉnh với mức chung là 7,4% từ ngày 01/01/2022.
Luật Bảo hiểm xã hội đang trong quá trình tiếp thu ý kiến sửa đổi. Dự thảo Luật sửa đổi quy định theo hướng mở rộng, gia tăng quyền, lợi ích, tạo sự hấp dẫn để thu hút người lao động tham gia bảo hiểm xã hội; hoàn thiện quy định quản lý nhà nước và hệ thống tổ chức thực hiện chuyên nghiệp, hiện đại, hiệu quả, công khai, minh bạch.
Bảo vệ, chăm sóc sức khỏe nhân dân
Cùng với chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế là chính sách an sinh xã hội ưu việt, nhằm huy động sự đóng góp của cộng đồng, chia sẻ rủi ro bệnh tật và giảm bớt gánh nặng tài chính của mỗi người dân khi ốm đau, bệnh tật, tai nạn… Theo Luật Bảo hiểm y tế, tất cả người dân đều có quyền tham gia bảo hiểm y tế và có phạm vi hưởng bảo hiểm y tế như nhau. Người tham gia bảo hiểm y tế được Quỹ bảo hiểm y tế thanh toán số tiền khám, chữa bệnh không giới hạn theo phạm vi, mức hưởng, có thể lên tới hàng tỷ đồng/năm.
Bên cạnh đó, người tham gia sẽ được Quỹ bảo hiểm y tế thanh toán đầy đủ các chi phí khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế theo quy định, không bị giới hạn về tuổi tác, số ngày điều trị và tổng chi phí khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế, giúp nhiều người có thẻ bảo hiểm y tế vượt qua những khó khăn về kinh tế khi không may bị ốm đau bệnh tật. Không chỉ là giá trị vật chất, bảo hiểm y tế còn là điểm tựa tinh thần giúp nhiều người có động lực, niềm tin để chiến thắng bệnh tật.
Theo Bảo hiểm xã hội Việt Nam, hiện nay, danh mục thuốc được Quỹ bảo hiểm y tế thanh toán đáp ứng nhu cầu khám, chữa bệnh của người có thẻ bảo hiểm y tế với hơn 1.000 hoạt chất, sinh phẩm tân dược và hàng trăm thuốc đông y, thuốc từ dược liệu. Trong đó, nhiều thuốc điều trị ung thư, bệnh hiếm, bệnh máu không đông, thuốc tim mạch đa dạng… người bệnh được chỉ định sử dụng dài ngày, có thuốc dùng suốt đời cho quá trình điều trị bệnh.
Ngoài các chi phí về thuốc, người tham gia bảo hiểm y tế còn được Quỹ bảo hiểm y tế chi trả các chi phí dịch vụ kỹ thuật, vật tư y tế, trong đó có các phẫu thuật, thủ thuật cao, chi phí lớn như: Phẫu thuật bằng robot, phẫu thuật thay khớp, thay đĩa đệm cột sống, đặt máy tạo nhịp tim… Đáng chú ý, một số loại vật tư y tế được Quỹ bảo hiểm y tế thanh toán có giá trị lên đến hàng trăm triệu đồng.
Quỹ bảo hiểm y tế đang chi trả chi phí điều trị cho tất cả các bệnh hiểm nghèo như nhóm bệnh về: Tim mạch, ung thư, bệnh hiếm… Đây là các nhóm bệnh sẽ phải điều trị dài ngày hoặc suốt đời, có chi phí điều trị lớn.
Thời gian qua, nhiều người có thẻ bảo hiểm y tế bị mắc các bệnh hiểm nghèo, bệnh nặng đã được Quỹ bảo hiểm y tế chi trả hàng trăm triệu đến hàng tỷ đồng chi phí khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế, giúp nhiều người bệnh có thêm động lực, niềm tin tiếp tục điều trị bệnh, nhiều gia đình không bị tái nghèo do không phải chi trả các khoản chi phí “khổng lồ” của việc khám, chữa bệnh cho người thân.
Điểm tựa an sinh vững chắc
Với sự vào cuộc tích cực của cả hệ thống chính trị từ Trung ương tới địa phương, sự nỗ lực, chủ động, trách nhiệm của Bảo hiểm xã hội Việt Nam, những năm qua, các chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế đã được thực hiện tốt trên phạm vi cả nước, trở thành điểm tựa an sinh vững chắc, được người dân ngày càng tin tưởng, hài lòng và tích cực tham gia. Diện bao phủ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp ngày càng được mở rộng.
Tính đến hết năm 2022, cả nước có 17,5 triệu người tham gia bảo hiểm xã hội, hơn 91,1 triệu người tham gia bảo hiểm y tế, tăng 12,8 lần, đạt tỷ lệ bao phủ 92,04% dân số - cơ bản hoàn thành mục tiêu bảo hiểm y tế toàn dân. Cả nước đang có khoảng 3,3 triệu người hưởng lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng.
Số người tham gia bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội có sự tăng trưởng nhanh đã góp phần khẳng định sâu sắc hơn giá trị nhân văn, ưu việt của các chính sách an sinh này./.
