Bảo hiểm tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp bù đắp một phần hoặc thay thế thu nhập của người lao động khi họ bị giảm hoặc mất thu nhập do tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp.
TTXVN - Là một trong 5 chế độ bảo hiểm xã hội bắt buộc được quy định trong Luật Bảo hiểm xã hội, chế độ tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp nhằm chia sẻ gánh nặng, bù đắp một phần hoặc thay thế thu nhập của người lao động khi người lao động bị tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp. Chính sách này đã tạo “điểm tựa” vững chắc, giúp nhiều người lao động vượt qua khó khăn.
Bảo hiểm xã hội Việt Nam cho biết, thời gian qua, công tác giải quyết hưởng chế độ tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp đối với người lao động luôn được cơ quan này đảm bảo thực hiện đầy đủ, kịp thời, đúng người, đúng quy định. Năm 2022, đã có trên 8.100 người lao động được Bảo hiểm xã hội Việt Nam giải quyết hưởng mới trợ cấp tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp hằng tháng và một lần. Riêng trong 3 tháng đầu năm 2023, con số này là gần 1.700 người.
Cùng với việc chi trả chế độ cho người lao động bị tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp, Quỹ Bảo hiểm tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp hằng năm còn chi hỗ trợ cho các hoạt động phòng ngừa, chia sẻ rủi ro về tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp; hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp cho người bị tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp. Năm 2022, tổng số tiền chi hỗ trợ phòng ngừa, chia sẻ rủi ro, chi hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp là hơn 1,4 tỷ đồng, tăng 30% so với năm 2021. Trong 3 tháng đầu năm 2023, số chi này là 269 triệu đồng.
Được hưởng chính sách bảo hiểm tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp, chị Nguyễn Thị Tin (phường Thanh Lương, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội), nguyên là nhân viên Công ty Trách nhiệm hữu hạn một thành viên Môi trường đô thị Hà Nội càng hiểu sâu sắc ý nghĩa, lợi ích của việc tham gia chính sách này.
Đêm 15/12/2021, trong khi đang đẩy xe gom rác về điểm tập kết, chị bị một xe ô tô bán tải đâm phải. Vụ tai nạn khiến chị bị chấn thương sọ não. “Công ty tạo điều kiện cho tôi nghỉ 2 tháng để điều trị và phục hồi. Tuy nhiên, khi đi làm lại được 5 ngày, tôi bị ngất phải đi cấp cứu tại Bệnh viện Thanh Nhàn. Sau 10 ngày điều trị, tôi làm đơn xin nghỉ việc vì sức khỏe không đảm bảo”, chị Tin kể.
Với tỷ lệ tổn thương cơ thể do thương tật là 31%, chị được hưởng trợ cấp bảo hiểm tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp hằng tháng với mức bằng 30% lương cơ sở. Từ năm 2021 đến nay, đều đặn hằng tháng, chị đều được nhận được số tiền trợ cấp 447 nghìn đồng. Số tiền tuy không lớn, nhưng đây là nguồn thu ổn định, tạo động lực giúp chị yên tâm hơn để vượt qua giai đoạn khó khăn.
“Được biết, từ tháng 7 năm nay, lương cơ sở được điều chỉnh tăng, số tiền trợ cấp của tôi sẽ cao hơn, lên 540 nghìn đồng”, chị Tin chia sẻ.
Cũng bị tai nạn lao động khi làm việc, tháng 6/2022, anh Nguyễn Văn Thủy (xã Phù Linh, huyện Sóc Sơn, Hà Nội), công nhân Nhà máy sản xuất gạch men ốp lát, bị dập đốt ngón tay khi đang căn chỉnh dây curoa của băng chuyền đỡ gạch. Ngay sau khi xảy ra tai nạn, anh được điều trị tại Bệnh viện Đa khoa huyện Sóc Sơn và giám định y khoa để xác định tỷ lệ thương tật với tỷ lệ tổn thương cơ 6%. Do đang tham gia bảo hiểm xã hội tại doanh nghiệp, với tỷ lệ tổn thương dưới 31%, anh Thủy được Quỹ Bảo hiểm tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp chi trả chế độ một lần.
Anh tâm sự, “lúc đó, tôi được Bảo hiểm xã hội chi trả 44 triệu đồng, tương đương khoảng 4 đến 5 tháng lương. Trong hơn 1 tháng nghỉ việc ở nhà điều trị, số tiền này đã hỗ trợ tôi và gia đình rất nhiều trong sinh hoạt, thuốc men điều trị. Tôi thấy rất may mắn vì đã tham gia bảo hiểm xã hội”.
Dù không mong muốn nhưng những rủi ro trong công việc là điều không thể lường trước, ảnh hưởng tới sức khỏe, cuộc sống của rất nhiều người lao động. Mỗi người lao động đều là trụ cột của gia đình. Khi không may bị tai nạn lao động hay bệnh nghề nghiệp phải nghỉ làm, hầu hết người lao động không còn thu nhập để trang trải cuộc sống, tạo “gánh nặng” tài chính cho cả gia đình.
Nhằm chia sẻ gánh nặng và phòng ngừa rủi ro cho doanh nghiệp, nhất là người lao động và thân nhân trước những rủi ro về tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp, Quỹ bảo hiểm tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp ngày càng phát huy vai trò quan trọng của mình trong việc bảo đảm bù đắp một phần hoặc thay thế thu nhập của người lao động khi họ bị giảm hoặc mất thu nhập do tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp trên cơ sở đóng góp vào quỹ.
Theo bà Bùi Thị Kim Loan, Phó Trưởng ban Thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội (Bảo hiểm xã hội Việt Nam), Luật An toàn vệ sinh lao động hiện hành quy định, người lao động thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc đều được tham gia bảo hiểm tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp. Nếu người sử dụng lao động không đóng bảo hiểm xã hội cho người lao động, chẳng may trong quá trình làm việc, người lao động bị tai nạn lao động hoặc bệnh nghề nghiệp, người sử dụng lao động phải chi trả toàn bộ các chế độ trợ cấp hàng tháng, một lần, trợ cấp phục vụ cho người lao động thay cho cơ quan Bảo hiểm xã hội.
Bảo hiểm tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp là một trong những quyền lợi cơ bản của người lao động. Phó Trưởng ban Thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội khuyến nghị, khi tham gia giao kết hợp đồng lao động, người lao động hãy chắc chắn người sử dụng lao động sẽ chịu trách nhiệm đầy đủ trong việc đóng bảo hiểm xã hội cho mình, như vậy mới có thể tự bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của bản thân trong quá trình làm việc./.