Xã hội

Già hóa dân số tạo áp lực lớn lên hệ thống y tế và an sinh xã hội

Hội nghị sơ kết 5 năm thực hiện Chương trình Chăm sóc sức khỏe người cao tuổi cho thấy nhiều kết quả tích cực, với 11/18 chỉ tiêu đạt và cơ bản đạt; đồng thời chỉ rõ những thách thức do già hóa dân số diễn ra nhanh và định hướng triển khai Chương trình giai đoạn 2026–2030.

Phó Cục trưởng Cục Dân số (Bộ Y tế), Tiến sĩ Phạm Vũ Hoàng phát biểu tại chương trình.
Ảnh: Hạnh Quyên-TTXVN

Ngày 17/12, tại Hà Nội, Cục Dân số (Bộ Y tế) tổ chức Hội nghị sơ kết 5 năm thực hiện chương trình chăm sóc sức khỏe người cao tuổi giai đoạn 2021-2025 theo Quyết định số 1579/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ và hướng dẫn triển khai chương trình giai đoạn 2026-2030.

Phát biểu tại Hội nghị, Phó Cục trưởng Cục Dân số (Bộ Y tế), Tiến sĩ Phạm Vũ Hoàng cho biết, giảm mức sinh và gia tăng tỷ lệ người cao tuổi là xu hướng chung đang diễn ra trên toàn cầu, kéo theo quá trình già hóa dân số với nhiều tác động sâu rộng đến phát triển kinh tế – xã hội và hệ thống an sinh. Tại Việt Nam, già hóa dân số đang diễn ra với tốc độ nhanh. Thời gian chuyển từ giai đoạn già hóa sang dân số già được dự báo diễn ra trong thời gian ngắn, đặt ra nhiều thách thức đối với công tác chăm sóc sức khỏe và bảo đảm an sinh xã hội.

Phó Cục trưởng Cục Dân số nhấn mạnh, già hóa dân số ở Việt Nam có những đặc điểm riêng. Nước ta đạt mức sinh thay thế sớm, từng bước bước vào thời kỳ dân số vàng, song đồng thời cũng nhanh chóng chuyển sang giai đoạn già hóa. Tốc độ già hóa nhanh tạo áp lực lớn lên hệ thống y tế và an sinh xã hội, trong bối cảnh điều kiện kinh tế của một bộ phận người cao tuổi còn khó khăn, tỷ lệ mắc các bệnh không lây nhiễm cao và nhu cầu chăm sóc dài hạn ngày càng gia tăng.

Theo Tiến sĩ Phạm Vũ Hoàng, trong những năm qua, thực hiện Nghị quyết số 21-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương về công tác dân số trong tình hình mới và Quyết định số 1579/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, công tác chăm sóc sức khỏe người cao tuổi đã nhận được sự quan tâm chỉ đạo của các cấp, các ngành. Kết quả sơ kết 5 năm thực hiện Chương trình 1579 là cơ sở quan trọng để tiếp tục hoàn thiện chính sách và triển khai hiệu quả các giải pháp chăm sóc sức khỏe người cao tuổi trong giai đoạn tiếp theo.

Các đại biểu dự hội nghị.
Ảnh: Hạnh Quyên-TTXVN

Theo tổng hợp báo cáo của các tỉnh, thành phố, tính đến 1/7/2025, Chương trình có 14 mục tiêu, trong đó có 3 mục tiêu kép, tương ứng với 18 chỉ tiêu đánh giá. Kết quả đến thời điểm sơ kết cho thấy, có 9/18 chỉ tiêu đạt và vượt kế hoạch; 2 chỉ tiêu ước đạt vào cuối năm 2025; còn 7 chỉ tiêu chưa đạt, chủ yếu liên quan đến phát triển mô hình trung tâm chăm sóc ban ngày, trung tâm dưỡng lão xã hội hóa, tỷ lệ bệnh viện có khoa lão khoa và việc lập hồ sơ quản lý sức khỏe người cao tuổi.

Nhiều chỉ tiêu quan trọng đạt kết quả tích cực như: Tỷ lệ người cao tuổi được khám sức khỏe định kỳ; được cung cấp kiến thức, kỹ năng tự chăm sóc sức khỏe; người cao tuổi bị bệnh được khám, điều trị; phát triển các câu lạc bộ người cao tuổi có nội dung chăm sóc sức khỏe và xây dựng môi trường thân thiện với người cao tuổi tại cộng đồng.

Chia sẻ tại hội nghị, ông Vũ Duy Hưng, Chi cục trưởng Chi cục Dân số, Trẻ em và Phòng chống tệ nạn xã hội Thành phố Hà Nội cho biết, Thủ đô hiện có hơn 1,44 triệu người cao tuổi, chiếm 16,5% dân số. Thành phố đã triển khai đồng bộ các kế hoạch chăm sóc sức khỏe người cao tuổi theo từng giai đoạn; tỷ lệ người cao tuổi được khám sức khỏe định kỳ hằng năm đạt trên 80%, dự kiến năm 2025 đạt khoảng 89–90%; 95% người cao tuổi được lập hồ sơ quản lý sức khỏe. Hà Nội cũng phát triển mạnh các mô hình chăm sóc người cao tuổi tại cộng đồng, mạng lưới câu lạc bộ và ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý sức khỏe người cao tuổi.

Trong khi đó, Bác sĩ Nguyễn Văn Hùng (Chi cục Dân số Thành phố Hồ Chí Minh) cho biết, Thành phố Hồ Chí Minh chính thức bước vào giai đoạn già hóa dân số từ năm 2017. Đến năm 2025, người cao tuổi chiếm khoảng 11% dân số, tương đương gần 1,6 triệu người. Thành phố đã chú trọng phát triển hệ thống khám chữa bệnh cho người cao tuổi, thành lập và tổ chức khoa lão tại các bệnh viện, triển khai khám sức khỏe định kỳ, duy trì các câu lạc bộ “Người cao tuổi giúp người cao tuổi” và các hoạt động hỗ trợ người cao tuổi neo đơn, khó khăn tại cộng đồng.

Tại hội nghị, các đại biểu đã tập trung thảo luận, đánh giá kết quả chương trình; làm rõ những kết quả đạt được, những chỉ tiêu còn hạn chế, đồng thời chia sẻ kinh nghiệm, mô hình hiệu quả tại địa phương và đề xuất giải pháp nhằm nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe người cao tuổi trong giai đoạn tới. Hội nghị cũng dành thời gian hướng dẫn, quán triệt các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm và định hướng triển khai Chương trình giai đoạn 2026–2030./.

Hạnh Quyên

Xem thêm