Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh Điện Biên đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp nhằm thúc đẩy bình đẳng giới trên các lĩnh vực, qua đó góp phần thu hẹp khoảng cách giới, tạo điều kiện để phụ nữ phát huy vai trò trong gia đình và xã hội.
Từ chỗ chủ yếu gắn với công việc gia đình, ít tham gia các hoạt động xã hội và sản xuất hàng hóa, nhiều phụ nữ dân tộc thiểu số tại tỉnh Điện Biên những năm gần đây đã từng bước vươn lên, khẳng định vai trò trong phát triển kinh tế, xây dựng gia đình hạnh phúc và tham gia công tác tại cơ sở. Những chuyển biến tích cực này gắn liền với việc triển khai đồng bộ các chính sách bình đẳng giới, trong đó truyền thông nâng cao nhận thức, hỗ trợ sinh kế và nâng cao vị thế phụ nữ được xác định là những giải pháp trọng tâm, xuyên suốt.
Điện Biên là tỉnh miền núi, biên giới với trên 80% dân số là đồng bào dân tộc thiểu số, điều kiện kinh tế - xã hội còn nhiều khó khăn, trình độ dân trí không đồng đều. Trong bối cảnh đó, tỉnh đã chủ động lồng ghép mục tiêu bình đẳng giới trong các chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, an sinh xã hội, giảm nghèo bền vững, coi đây là một trong những giải pháp quan trọng nhằm khai thác và phát huy nguồn lực phụ nữ trong cộng đồng.
Một trong những kết quả nổi bật là việc đẩy mạnh truyền thông bình đẳng giới tại cơ sở, hướng trọng tâm vào phụ nữ dân tộc thiểu số. Đến nay, trên 90% người dân toàn tỉnh đã được tiếp cận thông tin, kiến thức cơ bản về bình đẳng giới thông qua các hình thức phù hợp với điều kiện vùng cao như truyền thông miệng, sinh hoạt thôn, bản, sân khấu hóa, phát thanh cơ sở và tài liệu tuyên truyền bằng tiếng phổ thông, tiếng dân tộc. Qua đó, nhận thức của phụ nữ và gia đình về vai trò, vị trí của phụ nữ trong gia đình và xã hội từng bước được nâng lên.
Theo bà Pờ Diệu Ninh, Phó Chủ tịch phụ trách Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh Điện Biên, bình đẳng giới được xác định là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt trong toàn bộ hoạt động của Hội. Riêng trong năm 2025, Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp nhằm thúc đẩy bình đẳng giới trên các lĩnh vực, qua đó góp phần thu hẹp khoảng cách giới, tạo điều kiện để phụ nữ phát huy vai trò trong gia đình và xã hội.
Từ chuyển biến về nhận thức và sự hỗ trợ từ chính sách, nhiều phụ nữ dân tộc thiểu số đã mạnh dạn tham gia các mô hình phát triển kinh tế, học nghề, tạo việc làm, từng bước thoát khỏi tư tưởng trông chờ, phụ thuộc. Giai đoạn 2021-2025, toàn tỉnh giải quyết việc làm cho 56.650 lao động, trong đó lao động nữ chiếm 45,7%. Các chính sách hỗ trợ sinh kế, đào tạo nghề, vay vốn ưu đãi được lồng ghép yếu tố giới đã góp phần giúp phụ nữ vùng cao ổn định cuộc sống, nâng cao thu nhập và cải thiện vị thế trong gia đình.
Tại xã Mường Luân, nhiều phụ nữ dân tộc thiểu số đã chủ động tham gia các tổ nhóm sản xuất, mô hình sinh kế gắn với thế mạnh địa phương. Chị Lò Thị Văn ở bản Pá Khôm cho biết, trước đây chị chỉ quanh quẩn với việc nhà, ít khi tham gia các hoạt động chung. Từ khi được tuyên truyền về bình đẳng giới và tham gia sinh hoạt Hội Phụ nữ, chị mạnh dạn làm kinh tế, có thêm thu nhập nên tự tin hơn, trong gia đình vợ chồng cùng bàn bạc, chia sẻ công việc.
Không chỉ hỗ trợ phát triển kinh tế, các mô hình cộng đồng còn góp phần nâng cao vị thế phụ nữ dân tộc thiểu số trong đời sống xã hội. Toàn tỉnh hiện duy trì 613 câu lạc bộ gia đình phát triển bền vững, 698 nhóm phòng, chống bạo lực gia đình và 806 “địa chỉ tin cậy” tại cộng đồng. Thông qua việc tham gia các mô hình này, phụ nữ được trang bị kiến thức, kỹ năng xây dựng gia đình no ấm, tiến bộ, đồng thời trở thành lực lượng nòng cốt trong tuyên truyền, vận động tại thôn, bản.
Theo chị Lò Thị Thuông, Chi hội trưởng Chi hội Phụ nữ bản Pá Khôm, xã Mường Luân, việc đưa nội dung bình đẳng giới vào sinh hoạt chi hội đã tạo chuyển biến rõ nét. “Chị em không chỉ nghe mà còn trao đổi, chia sẻ những vấn đề rất cụ thể trong gia đình. Khi có mâu thuẫn hay khó khăn, chúng tôi cùng nhau bàn cách giải quyết, hạn chế xảy ra bạo lực gia đình,” chị Thuông cho biết.
Song song với đó, việc nâng cao vị thế phụ nữ dân tộc thiểu số trong hệ thống chính trị cơ sở ngày càng được quan tâm. Thực hiện Quyết định số 2282/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, tỉnh chú trọng công tác quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ nữ, trong đó có cán bộ nữ là người dân tộc thiểu số. Tỷ lệ lãnh đạo chủ chốt là nữ tại các cơ quan quản lý nhà nước cấp tỉnh tăng từ 31,58% năm 2021 lên 47,37% năm 2024; ở cấp xã, số lượng nữ giữ các chức danh lãnh đạo, quản lý tăng qua các năm, góp phần khẳng định vai trò của phụ nữ ngay từ cơ sở.
Theo đánh giá từ các báo cáo, những chuyển biến tích cực trong đời sống của phụ nữ dân tộc thiểu số đã đóng góp quan trọng vào phong trào xây dựng gia đình văn hóa gắn với bình đẳng giới. Toàn tỉnh hiện có 104.770/139.134 hộ gia đình đạt danh hiệu “Gia đình văn hóa”, chiếm 75,3%; trong đó, nhiều gia đình do phụ nữ tham gia hoặc làm chủ kinh tế đã vươn lên ổn định, tạo hiệu ứng lan tỏa trong cộng đồng.
Thực tiễn tại Điện Biên cho thấy, khi các chính sách bình đẳng giới được triển khai phù hợp với điều kiện vùng dân tộc thiểu số, phụ nữ không chỉ là đối tượng thụ hưởng mà đã từng bước trở thành chủ thể của quá trình phát triển. Những bước tiến của phụ nữ dân tộc thiểu số hôm nay là minh chứng rõ nét cho hiệu quả của việc đưa chính sách đến đúng cơ sở, góp phần xây dựng cộng đồng tiến bộ, bình đẳng và phát triển bền vững từ thôn, bản./.
