Thành phố cũng là một trong những địa phương dẫn đầu cả nước về công tác phổ cập giáo dục và xóa mù chữ.
Chiều 23/12, UBND Thành phố Hồ Chí Minh tổ chức Hội nghị sơ kết 5 năm thực hiện Đề án “Xây dựng xã hội học tập giai đoạn 2021-2030” và sơ kết 2 năm thực hiện phong trào thi đua “Cả nước xây dựng xã hội học tập, đẩy mạnh học tập suốt đời giai đoạn 2023 - 2030” trên địa bàn.
Trong giai đoạn 2021 - 2025, Thành phố Hồ Chí Minh đã đạt được nhiều kết quả nổi bật, bền vững và trở thành điểm sáng của cả nước trong công tác khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập và học tập suốt đời. Các hoạt động được triển khai đồng bộ, linh hoạt, sáng tạo, góp phần tạo cơ hội học tập suốt đời cho mọi người dân; nâng cao dân trí, phát triển nguồn nhân lực, thúc đẩy chuyển đổi số và xây dựng Thành phố văn minh, hiện đại, nghĩa tình.
Trong đó, công tác nâng cao năng lực, trình độ của người dân Thành phố đã vượt nhiều chỉ tiêu đề ra: 85% người trong độ tuổi lao động được trang bị năng lực thông tin và kỹ năng công nghệ cơ bản; 81% người trong độ tuổi lao động có kỹ năng sống và kỹ năng xã hội cơ bản; 55% dân số từ 15 tuổi trở lên có trình độ chuyên môn, kỹ thuật; 27% dân số có trình độ đại học trở lên. Đây là nền tảng quan trọng giúp Thành phố thích ứng yêu cầu của kinh tế tri thức và bối cảnh chuyển đổi số.
Các trường đại học, cao đẳng, trung tâm giáo dục thường xuyên và cơ sở giáo dục nghề nghiệp trên địa bàn đã mở rộng hình thức đào tạo linh hoạt, kết hợp trực tiếp và trực tuyến; tăng cường các khóa bồi dưỡng ngắn hạn về kỹ năng nghề, tin học, ngoại ngữ, kỹ năng mềm, nhằm đáp ứng nhu cầu học tập, nâng cao trình độ của người học trong điều kiện thị trường lao động biến động nhanh.
Ở cấp cơ sở, Thành phố đã duy trì và phát huy hiệu quả 295 Trung tâm học tập cộng đồng với các nội dung học tập được triển khai thiết thực, gắn với nhu cầu thực tế, từng bước tạo thói quen học tập thường xuyên cho người dân. Việc ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số trong giáo dục đạt nhiều kết quả nổi bật, tạo nền tảng quan trọng cho phát triển giáo dục thông minh và xã hội học tập số. Ngành giáo dục Thành phố đã xây dựng hệ thống phần mềm dạy và học trực tuyến phục vụ Trung tâm học tập cộng đồng, giúp hoạt động học tập gắn liền với môi trường số, mở rộng cơ hội học tập suốt đời cho mọi người dân. Thành phố đã từng bước hình thành hệ sinh thái giáo dục thông minh với thư viện điện tử, phòng thí nghiệm hiện đại, nền tảng học tập trực tuyến và hệ thống quản lý chuyên môn.
Đặc biệt, năm 2024 Thành phố Hồ Chí Minh chính thức được UNESCO công nhận là thành viên Mạng lưới Thành phố học tập toàn cầu. Đây là sự ghi nhận những nỗ lực bền bỉ của Thành phố trong việc xây dựng và lan tỏa mô hình “Thành phố học tập”; đồng thời tạo động lực để tiếp tục đẩy mạnh phong trào học tập suốt đời, nhân rộng các mô hình học tập tiêu biểu trong gia đình, dòng họ, cộng đồng và đơn vị.
Thành phố cũng là một trong những địa phương dẫn đầu cả nước về công tác phổ cập giáo dục và xóa mù chữ. Năm 2024, Thành phố được công nhận đạt chuẩn phổ cập giáo dục tiểu học và trung học cơ sở mức độ 3, xóa mù chữ mức độ 2 - các mức cao nhất hiện nay. Thành phố đã duy trì và đạt chuẩn phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 5 tuổi đạt 100%; tỷ lệ huy động trẻ mẫu giáo 3 - 5 tuổi đạt trên 92%, nhiều địa phương đạt trên 98%, hướng tới mục tiêu phổ cập bền vững và toàn diện.
Bên cạnh những kết quả tích cực, công tác xây dựng xã hội học tập của Thành phố vẫn còn một số hạn chế. Trong đó, việc huy động nguồn lực xã hội trong công tác này ở một số địa phương chưa thật sự mạnh mẽ; nhận thức về học tập suốt đời của một bộ phận người dân còn hạn chế. Công tác xây dựng kho học liệu mở, hệ thống thư viện dùng chung cần nhiều thời gian, nhân lực và kinh phí, trong khi các nguồn lực hiện có vẫn phân tán; hoạt động của một số Trung tâm học tập cộng đồng chưa đáp ứng đầy đủ nhu cầu học tập ngày càng đa dạng của người dân…
Phát biểu tại hội nghị, bà Trần Thị Diệu Thúy, Phó Chủ tịch UBND Thành phố Hồ Chí Minh nhấn mạnh, công tác xây dựng xã hội học tập giai đoạn tới cần phải chuyển mạnh từ nhận thức sang hành động, từ phong trào sang tính bền vững, từ tổ chức thực hiện phân tán sang điều hành thống nhất; nội dung phải gắn nhu cầu học tập thực chất của người dân và sự phát triển mới của Thành phố.
Để thực hiện tốt các nhiệm vụ đề ra, các sở, ngành, địa phương rà soát, hoàn thiện chức năng, nhiệm vụ, quy trình phối hợp, kiện toàn Ban Chỉ đạo các cấp, bảo đảm chỉ đạo điều hành thông suốt, không để gián đoạn việc triển khai Đề án và Phong trào thi đua; đồng thời, chú trọng bồi dưỡng, nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ, nhất là ở cơ sở, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong mô hình quản lý mới.
Các đơn vị, địa phương cần tiếp tục đẩy mạnh chuyển đổi số phục vụ học tập suốt đời; trong đó cần xây dựng hệ thống học liệu số dùng chung, phát triển nền tảng hỗ trợ học tập trực tuyến, thư viện mở; ưu tiên đầu tư cho hạ tầng kết nối, quản trị dữ liệu; xây dựng hệ thống công cụ học tập phù hợp với từng đối tượng, góp phần mở rộng cơ hội học tập cho mọi người dân./.
