Những người có uy tín đã và đang trở thành điểm tựa vững chắc để vùng cao Điện Biên chuyển mình, hướng tới một cộng đồng đoàn kết, bình đẳng và phát triển bền vững.
Không chỉ là người gương mẫu trong phát triển kinh tế, giữ gìn an ninh trật tự ở khu dân cư, già làng, người có uy tín còn giữ vai trò đặc biệt quan trọng trong việc thay đổi nhận thức, hành vi của cộng đồng về bình đẳng giới. Tại bản Hua Pe, xã Thanh Nưa (tỉnh Điện Biên), ông Lường Văn Dọn, người có uy tín của bản là minh chứng sinh động cho vai trò ấy.
Sinh năm 1952, là người dân tộc Khơ Mú, dù đã bước sang tuổi “thất thập cổ lai hy”, ông Lường Văn Dọn vẫn luôn tận tụy, trách nhiệm với công việc chung của bản. Với uy tín được gây dựng qua nhiều năm gắn bó, ông không chỉ tích cực vận động người dân phát triển kinh tế, xây dựng đời sống văn hóa mới, mà còn trở thành “cầu nối” quan trọng trong tuyên truyền, kêu gọi cộng đồng cùng lên tiếng phê phán bạo lực gia đình, xóa bỏ những tập quán, quan niệm lạc hậu như tư tưởng “trọng nam khinh nữ”.
Bản Hua Pe hiện có 31 hộ, hơn 120 nhân khẩu, trên 90% là đồng bào dân tộc Khơ Mú. Trước năm 2020, đời sống của bà con còn nhiều khó khăn, từng có thời điểm cả bản đều thuộc diện hộ nghèo. Thấu hiểu những vất vả ấy, ông Dọn thường xuyên phối hợp với các chi hội, đoàn thể vận động người dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, áp dụng cách làm mới để tăng năng suất, cải thiện thu nhập. Nhờ đó, số hộ nghèo của bản giảm từ 12 hộ năm 2023 xuống còn 3 hộ năm 2025; thu nhập bình quân đạt khoảng 25 triệu đồng/người/năm. Đến nay, bản Hua Pe không còn nhà tạm, nhà dột nát; an ninh trật tự được giữ vững, không xảy ra trộm cắp vặt; các hủ tục từng bước được xóa bỏ, nếp sống văn minh được gìn giữ.
Đáng chú ý, cùng với phát triển kinh tế, ông Lường Văn Dọn đặc biệt quan tâm đến công tác tuyên truyền bình đẳng giới. Thông qua các cuộc họp bản, sinh hoạt cộng đồng, lễ hội truyền thống hay những buổi gặp gỡ đời thường, ông khéo léo lồng ghép nội dung phòng, chống bạo lực giới, phổ biến quy định pháp luật, phân tích tác hại của bạo lực gia đình đối với phụ nữ, trẻ em và sự phát triển bền vững của cộng đồng. Với cách nói chuyện gần gũi, nhẹ nhàng, dẫn chứng bằng những câu chuyện cụ thể, ông giúp bà con dễ hiểu, dễ tiếp nhận và từng bước thay đổi nhận thức.
Ông Dọn luôn tâm niệm: “Muốn nói để dân tin, dân làm theo thì trước hết mình và gia đình phải gương mẫu, chấp hành tốt chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, hương ước, quy ước của bản”. Để làm tốt vai trò của mình, ông thường xuyên tham gia các lớp tập huấn, bồi dưỡng kiến thức về bình đẳng giới, kỹ năng truyền thông, hòa giải và xử lý các tình huống bạo lực giới trong cộng đồng.
Nhờ sự kiên trì, “mưa dầm thấm lâu”, nhiều trường hợp mâu thuẫn gia đình trong bản đã được hòa giải. Điển hình như ông Lò Văn D (sinh năm 1968), trước đây thường xuyên uống rượu, chửi bới con cái, gây bất hòa trong gia đình. Với sự gần gũi, động viên, phân tích phải trái của ông Dọn, ông D dần thay đổi hành vi, chăm lo làm ăn và trở thành công dân tích cực của bản.
Hiện nay, toàn tỉnh Điện Biên có hơn 1.200 già làng, người có uy tín trong cộng đồng dân cư. Việc phát huy hiệu quả vai trò của lực lượng này không chỉ góp phần ngăn chặn, giảm thiểu bạo lực giới mà còn thúc đẩy xây dựng gia đình hạnh phúc, cộng đồng an toàn, tiến bộ và bình đẳng.
Theo Giám đốc Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Điện Biên Nguyễn Thanh Sơn, thời gian qua, tỉnh luôn quan tâm, cung cấp kịp thời các tài liệu, thông tin về chủ trương, chính sách mới để người có uy tín phát huy vai trò cầu nối giữa Đảng với nhân dân, tuyên truyền, vận động bà con thực hiện tốt chính sách, pháp luật; góp phần phát triển kinh tế – xã hội, bảo đảm quốc phòng – an ninh và giữ gìn bản sắc văn hóa các dân tộc.
Sự đồng hành của chính quyền địa phương cùng những đóng góp thầm lặng nhưng bền bỉ của đội ngũ già làng, người có uy tín đã và đang trở thành điểm tựa vững chắc để vùng cao Điện Biên chuyển mình, hướng tới một cộng đồng đoàn kết, bình đẳng và phát triển bền vững./.
